Vanochtend sprak ik een moeder die zich zorgen maakte over haar hoogbegaafde zoon. Hij is getest toen hij 5 jaar was en toen al een IQ van 135 haalde. Op dit moment heeft hij thuis veel weerstand, is lusteloos, wil geen activiteiten bedenken, wil geen huiswerk maken en heeft moeite met vrienden maken. De moeder vraagt zich af wat ze moet doen, zou ze hem nogmaals moeten laten testen?

Het belangrijkste wat er nu speelt is dat hij moet functioneren in een voor hem ongeschikte omgeving. Deze omgeving – school – zou voor hem passender gemaakt moeten worden. Dan zal hij zich meer begrepen voelen, lekkerder in zijn vel zitten en meer plezier hebben in school.

Hoe bereik je dit:

  1. De jongen is getest toen hij nog vrij jong was, daarom moet de score van toen als een minimumscore gezien worden. Met andere woorden: zijn IQ is waarschijnlijk veel hoger. Benader hem daarom als uitzonderlijk begaafde.
  2. De school zou, gezien zijn IQ, een persoonlijk leerplan moeten schrijven waarin de leerbehoeftes van de leerling opgenomen worden. Dat is niet gebeurd en hij wordt beziggehouden met een standaardpakket voor hoogbegaafden.
  3. Hij zou aangesproken moeten worden op een volwassener niveau. Doordat hij onderschat wordt, past hij zich aan en doet zichzelf tekort.
  4. Veel hoogbegaafde kinderen reageren door hun gedrag op zo’n ongeschikte omgeving. Voordat het gedrag geadresseerd wordt en voordat er weer getest moet gaan worden, zouden de leerkrachten moeten kijken of het kind werkelijk onderwijs op zijn niveau krijgt.
  5. Bezigheidstherapie met standaardoplossingen werkt niet voor hoogbegaafde kinderen. Het is aanlokkelijk, zo’n kant-en-klare kist of Acadin, maar je hebt er niets aan zonder een plan: welke vaardigheden en strategieën moet het kind leren?
  6. Hoogbegaafde kinderen worden veelal aan het werk gezet en moeten zich zelf redden. Dat je hoogbegaafd bent, betekent niet dat alle (studie)vaardigheden al ontwikkeld zijn. Die moeten nog geleerd worden zoals bij andere kinderen. Hoogbegaafde kinderen hebben begeleiding nodig. Laat ze dus niet aan hun tafeltje zitten!!

We laten gemiddeld begaafde kinderen niet samenwerken met kinderen die 60 of 70 IQ hebben, dus zwakbegaafd zijn. Dat vinden we heel normaal en iedereen begrijpt dat het niet zou werken. Van hoogbegaafde kinderen, die ook 30 en meer IQ van de norm verschillen, wordt wel veracht dat ze kunnen functioneren in een reguliere klas zonder onderwijsaanpassing en zonder een passende begeleiding!

Het besef dat hoogbegaafde kinderen passend onderwijs met passende begeleiding nodig hebben en daar zelfs recht op hebben moet er zo snel mogelijk komen. Als leerkrachten zich dit niet realiseren en zich niet laten bijscholen, zijn ze een groep kinderen aan het kapotmaken. En dat is denk ik nooit hun bedoeling geweest.