Ten tijde van het schrijven van dit artikel in 2013 en nog tot voor kort was dit thema van een v/p kloof actueel omdat de oude intelligentietests een verbale en performale kant hadden. Dat is nu niet meer zo, nu worden de subtests genoemd. Hoewel, een kloof tussen dit of dat nog steeds een tester kan verbazen. Zo kunnen hoogbegaafde en uitzonderlijk begaafde kinderen uiteenlopend scoren op verschillende subtests omdat hun brein een andere ontwikkeling doorloopt en omdat ze anders redeneren. Hoogbegaafde mensen kunnen bijvoorbeeld veel meer in hun werkgeheugen kwijt waardoor ze langer kunnen nadenken over hun antwoord en dus ineens “te langzaam” zijn. Dus met andere woorden, ook al geldt niet meer zo duidelijk dat er een verbale of een performale kloof is, het is belangrijk de resultaten van een IQ test in context van het kind en zijn ontwikkeling te zien en vooral: het is belangrijk te beseffen dat intelligentie niet te meten is met een standaard test!!
Naast het algemene IQ (totaal IQ of TIQ) worden in de meest gebruikte tests nog twee andere IQ’s berekend: VIQ (verbaal IQ) en PIQ (performaal IQ). Beide worden becijferd aan de hand van de som van de ruwe score van een bepaalde groep subtests. Bij hoge IQ’s verschijnt er vaak een groot verschil tussen VIQ en PIQ (en tussen de subtesten onderling). Dit wordt soms een V/P kloof genoemd.
Disharmonisch profiel hoogbegaafdheid
Een wijd verspreide mythe in Nederland (in het buitenland is dit al lang achterhaald) is dat een ‘groot’ verschil tussen het VIQ en het PIQ (meer dan 12 ‘punten’ wordt soms gezegd) zou duiden op een of andere stoornis. Bijna alles is al de revue gepasseerd: zowel perfectionisme, faalangst, motorische problemen, AD(H)D, dyslexie, dyscalculie als autisme en NLD worden ermee in verband gebracht. Vaak wordt dit verband “ontdekt” door een hulpverlener die in zijn of haar eigen praktijk merkt dat de kinderen, die met een of ander “probleem” aangemeld worden, geregeld zo’n kloof hebben. Zonder controlegroep kan men echter helemaal geen sluitende conclusie trekken! Een grote discrepantie tussen VIQ en PIQ bij kinderen met een hoog IQ is meestal geen enkele reden tot ongerustheid of noodzaak tot verder onderzoek.
De zogenaamde V/P kloof heeft bij hoogbegaafde kinderen te maken met de opbouw van de WISC test (deze is gemaakt om een gemiddeld IQ te testen) en met de karakteristieken van hoogbegaafdheid, zoals asynchrone ontwikkeling (zie uitleg verderop – een kind loopt cognitief ver voor op zijn leeftijdgenoten, maar zijn motoriek is leeftijdadequaat ontwikkeld).
Begeleiding bij hoogbegaafde kinderen
Inmiddels heb je vast al ondervonden dat hoogbegaafde en uitzonderlijk begaafde kinderen anders zijn dan ‘normale’ kinderen. Je hebt te maken met uitdagingen waar je niet eens aan gedacht had dat ze op je pad zouden komen. Wellicht vindt zelfs de leerkracht het lastig om jouw kind de aandacht te geven die het nodig heeft. Inmiddels heb ik honderden ouders begeleid met het ontwikkelen van een helder doel in de opvoeding of het onderwijs van hun hoogbegaafde kind(eren).
Als je meer te weten wilt komen over uitzonderlijke begaafdheid, kijk hierboven in het menu naar de mogelijkheden!
Goedenavond
Zoon van inmiddels 20 jaar is 2x begonnen aan een HBO studie en beide keren na paar maand gestopt. Weinig motivatie, geen doorzettingsvermogen , snel afgeleid en een overvol hoofd.
Wat wil ik met mijn leven/studie……Nu gesprekken met GGZ…..zei vraagt zich af of hij ADD heeft. Nu ben ik hier informatie over aan het zoeken en kom bij toeval op uw site. Er ging bij mij ineens een lampje branden dat een lerares op de HAVO een x had gezegd met een 10 minuten gesprek dat zij zo verbaasd was over de uitslag van de NIO verbaal 99 performaal 130. Ik begreep toen niet wat daar zo bijzonder aan was. En er is verder ook nooit wat over gezegd. Let wel het is geen officieel afgenomen HB toets maar een NIO uitslag. Zou het kunnen dat het vastlopen hier door kan komen? Is er meer aan de hand? Hebben wij als ouders dingen over het hoofd gezien? Welke stappen raad u ons aan?
Het zou best kunnen dat jullie iets over het hoofd hebben gezien. Dat kan ik zo niet met zekerheid zeggen. Ik zou met uw zoon moeten praten. Dat GGZ alle kanten op schiet weet ik uit ervaring, omdat zij over het algemeen weinig kennis hebben over wat werkelijk hoogbegaafd zijn betekent.
beste Renata,
ik ben 12 jaar oud en ben in groep 4 getest met verbaal iq 144 en performaal iq 98 vervolgens ben ik in groep 7 getest op verbaal iq 148 en performaal iq 111 met verwerkingssnelheid 75 dit is een enorme kloof en nu loop ik vast in 2 gymnasium.
ik vindt dit erg lastig en daarom vraag ik om raad.
met vriendelijke groeten,
Hizkia
Beste Hizkia, bedankt voor je bericht. Het kan lastig zijn om te ervaren dat je asynchroon ontwikkelt. Die getallen wijzen niet aan dat er iets mis is, maar dat je anders bent. De trage verwerkingssnelheid kan te maken met het feit dat je meer in je werkgeheugen kwijt kunt en dus langer over een antwoord nadenkt. Zo kan een test een kloof laten zien, terwijl er niets aan de hand is in feite. Als er een kloof is, bouw een brug 🙂 De reden dat je vastloopt kan hiermee te maken hebben maar ook met de manier van hoe de les wordt gegeven en of dat bij jouw manier van leren past.
Op school en ook op een gymnasium wordt van je gevraagd alleen datgene te laten zien wat ZIJ van jou vragen en wat ZIJ verwachten op de manier zoals ZIJ dat willen. Dat is best lastig als je oneindig kunt denken en voelen. Je moet je in een hokje beperken en dat is een vaardigheid op zich.
Als je een keer met mij uitgebreider wilt praten, en dat kan ook via video, zou je dit eerst met je ouders moeten bespreken en zij kunnen mij een mail sturen om een afspraak te maken.
Groeten, Renata
Beste Renata,
Ik weet dat je sinds de Wisc V niet meer van een verbaal/performale kloof kunt spreken. Mijn zoontje is 2 jaar geleden met Wist V getest en hier kwamen wel heel uiteenlopende scores uit. Van erg hoog (147 voor het onderdeel visueel ruimtelijk) tot laag gemiddeld (88 voor het onderdeel werkgeheugen). Kan je in dit geval wel spreken van een disharmonisch profiel en wat zou jij hierin adviseren?
Alvast bedankt voor je reactie.
Groeten, Anouk
Hallo Anouk, hoe het ook genoemd wordt… een mens is niet in een tabel te gieten. Bij hoogbegaafde en uitzonderlijk begaafde verloopt de ontwikkeling asynchroon. Zie artikelen hierover op deze website. Bovendien is een IQ getal een superklein stukje van intelligentie. Intelligentie is veel complexer dan dat. Daarnaast komen er allerlei ogen en haken bij, ook op deze website over het nut van testen te lezen. Ik adviseer je te lezen over de asynchrone ontwikkeling en eventueel meedoen aan een van de masterclasses, zie het menu onder LeerSamen.
Groet, Renata
Beste Renata,
Wij zijn inmiddels ten einde raad. Onze zoon had een snelle vroegontwikkeling. De ontwikkeling ging altijd in golven. Er gebuerde tot wanhoop vaak een hele tijd niks en dan opeens kon hij een heleboel en veel meer dan leeftijdsconform was. Met 21/2 jaar begon hij opeens letters en cijfers te lezen/ herkennen en telde hij tot 150. Hij las voor zijn 4e jaar en puzzelen deed hij met 3 jaar al op 250 stukjes. Hij had veel interesses voor wereldse dingen. Vanaf het moment dat hij naar de kleuterklas ging leek zijn ontwikkeling te stagneren. Hij liet nog maar beperkt zien wat hij allemaal kon. Aan alles verbond hij een leeftijd. Vanaf groep 6 begon ik me echt zorgen te maken. Interesses verdwenen. Hij werd uit de plusklas gezet en hij leek zich helemaal aangepast te hebben aan zijn klas. We hebben hem laten testen. De WICIII. hoogbegaafdheid komt voor in mijn familie dus wij wilden toch graag weten waar we met hem stonden. Hier kwam een aparte score uit. 128 verbaal en 100 performaal. In de omschrijving stond dat ze hem met deze score moesten blijven uitdagen. De tester gaf aan intelligente jongen die top down leert en die juist een plusklas en verdiepingstaken nodig heeft om zich goed te kunnen ontwikkelen. School dacht daarna: “we zetten hem in de plusklas en doen er verder niks meer mee”. Nu zit hij in VWO 2 en loopt helemaal vast. We zien alleen nog maar onvoldoendes en passief gedrag De cito scores zijn dramatisch. Hij leert wel, maar top down. Dus feitjes en kennis ontbreekt geregeld. Hij wil absoluut niet overhoord worden. Grote ruzies hebben wij dan. Hij zit het liefst filmpjes te kijken op zijn telefoon en computergames te doen. Hij zegt dat zijn hoofd dan zo rustig blijft. Op school denken ze dat hij inmiddels in intelligentie is gedaald. Havo zou misschien beter voor hem zijn. Wij denken anders en vermoeden dat er wellicht toch hoogbegaafdheid in het spel is. Hij is een tijdje bij een begaafdheidscoach geweest om aan een vaste mindset te werken. Zij gaf aan dat wellicht te executieve functies niet goed ontwikkeld waren. We hebben daarom interne begeleiding op school gevraagd. De begeleider op school is nu met hem aan het plannen, maar daar zit het probleem niet. Mijn zoon geeft ook aan dat hij het flauwekul vindt. “Ze plant alleen maar met mij”.
Het lijkt wel of mijn zoon niet meer kan nadenken. Vragen op toetsen beantwoord hij slechts kort of met antwoorden die wij niet begrijpen Meurkeuze is een drama. Toch begrijpt hij alles.
mijn vraag:
Kan zijn verbaal-performaal kloof hier iets mee te maken hebben?
Heeft u misschien nog ideeën/ tips hoe wij deze jongen kunnen helpen? Hij wil geen testen meer en dat snap ik volkomen, maar zouden wij hem toch nog een keer moeten laten testen?
Beste Bertien, wat ik je kan adviseren is een gesprek met mij plannen. Dan kan ik eea uitleggen en meedenken. Er is geen one-size-fits-all aanpak… Je kunt via de contact pagina (Verbind) contact leggen. Groeten, Renata
Mijn dochter heeft begin groep 6 een IQ test gehad. In groep 3 zat ze al op het leesniveau van groep 5/6 en ook op andere vlakken scoorde zat erg hoog (ook met rekenen had ze veel meer uitdaging nodig). Ze was daarnaast ook nog een vroege leerling.
De uitslag was enigzins bijzonder. Haar performale IQ was gemeten op 100, verbaal op 130. Het vreemde was dat ze beter scoorde op de “moeilijke” opdrachten en lager op de “makkelijke” opdrachten. Nu vraag ik mij dan af of ze had verwacht dat er een addertje onder het gras zat bij de relatief makkelijke opgaven. Nu zijn we inmiddels vele jaren verder en zit ze op het gymnasium.
De uitslag van de CITO was dan ook niet geheel verassend, maar ze loopt wel degelijk tegen leerroblemen aan mede door haar slechte planning, concentratieproblemen en algehele chaos in het hoofd.
Ze wordt momenteel onderzocht op ADD en mijn interesse is daarom gewekt of dit te maken kan hebben gehad met het disharmonieuze profiel?
Beste Loreen, bedankt voor je reactie. Onderzocht op ADD? Waarom? Hoogbegaafdheid – menszijn – is heel complex en zeker als je asynchroon ontwikkelt en hoogbegaafd of uitzonderlijk begaafd bent, pas je niet in een hokje. Ook niet in een hokje van een STANDAARD IQ test. Dus de vraag is – ongeacht de uitkomsten van een test – wat heeft je dochter nodig om zich zo optimaal mogelijk te ontwikkelen. Ik vraag mij af waarom er nu gedacht wordt aan ADD, is het om haar gedrag of gebrek aan prestaties proberen te verklaren vanuit het gemiddelde? Als ik jou was, zou ik er een ervaren specialist bij halen… Slechte planning en concentratie hoeven helemaal niets met ADD te maken te hebben, het kan heel andere oorzaken hebben. Groeten, Renata
P.S. Je kunt een van de online cursussen van mij volgen om meer te weten te komen.
Ik heb zelf een discrepantie van 42 punten ?
Mijn werkgeheugen is 92 (adhd?) en de rest zweeft tussen de 120 en 134
Hi Esmeé, werkgeheugen bij hoogbegaafde mensen werkt anders, je kunt meer stukken info in je werkgeheugen kwijt dan gemiddeld begaafd mens, waardoor je langer over een antwoord kunt doen. Omdat je allerlei mogelijkheden overweegt. Dat kan dus “drukken” op de score en hoeft verder niets te betekenen.
Beste Renata,
Mijn dochter werd getest met een kloof. De test werd uitgevoerd door een stagiair. Mag een IQ-test gedaan worden door een stagiair? Ook heeft de stagiair niet gesproken met de ouders? Mag dit uberhaüpt?
Alvast bedankt.
Hi Rieneke, mensen zijn onwetend… psychologen ook… testen van een (vermoedelijk) hoogbegaafd kind vergt inzicht, intuïtie, empathie, extreem veel ervaring, extreem veel theoretische kennis, etc etc…. daarom is een stagiair niet geschikt. Of dat mag weet ik niet, wordt veelal gedaan, maar het is niet goed om te doen. Lees o.a. dit artikel https://www.ieku.nl/kun-je-hoogbegaafdheid-meten/
Een IQ-test mag alleen door een stagiair worden uitgevoerd mits onder supervisie van een daartoe bevoegde orthopedagoog of psycholoog.
In alle andere gevallen is dat niet toegestaan. Soms komt het voor dat de testuitslag niet door de onderzoeksleider met betrokkenen wordt besproken. Zelf lijkt mij dat niet heel professioneel. Juist omdat hij of zij de client heeft geobserveerd tijdens de testafname én onduidelijkheden kan verhelderen.
Het lijkt wel of iedereen hoogbegaafd is. Deze diagnose is wel erg makkelijk gesteld ook. Een iq test en als er 1 boven de 130 is en hop: hoogbegaafd. Verder geen onderzoek, niks.
Mijn beide zoons een iq van 110 performaal en 132 verbaal. Zijn niet hoogbegaagd (wat een onzin ook om daarvan te spreken bij een leeftijd van 7/8 jaar! Als ze uitblinken prima maar hb ben je niet. Ze hebben respectievelijk PDDNOS en Asperger. Niks hb.
Beste Ik, op deze website lees je inderdaad alleen over hoogbegaafde kinderen. Jammer dat je er zo in staat en denkt dat je kinderen niet hoogbegaafd kunnen zijn. En wie weet of de diagnoses kloppen… Enige twijfel is nodig. Een IQ test is immers een momentopname.
hm., dat is niet zo makkelijk gesteld hoor. ik ben hoogbegaafd (en adhd/dyscalculie) en ik scoor dus niet per se hoog op examens etc. want ik interpreteer alle vragen anders. . ik ben er naar jaren vastlopen pas achter. ik kan heel goed leren maar niet onder het schoolsysteem. heb dan ook alleen vmbo middelbaar gehaald. hoogbegaafdheid is neurodivergent. dat heeft niet alleen met intelligentie te maken. dat noemen ze hoogintelligent. deze mensen passen overigens vaak goed in het schoolsysteem, hoogbegaafden vaak niet. zelfs als ik op een intelligentie test een iq rond de 150 scoor, komt vanuit werk of dergelijke altijd de opmerking, ja maar je bent toch een vmbo’er. dat snap je vast niet ..of waarom kun je wel alle complexe dingen maar weet je nog steeds niet hoe de magnetron werk bijv. het is idd niet een “diagnose” om zomaar rond te strooien en vaak ook helemaal geen zegen aangezien de rest van de wereld je vaak niet begrijpt. ik denk dat deze site mensen aantrekt met soortgelijke verhalen, mensen die ook hoogbegaafd zijn bijv. dan lijkt heel nederland hoogbegaafd maar in weze is het maar een klein percentage van de bevolking. daarbij add, of adhd, is makkelijker te bevestigen omdat de symptomen duidelijk zijn. hierdoor valt hoogbegaafdheid eerder in het niet of is het onzichtbaar. en een “stoornis” gaat heel vaak samen met hoogbegaafdheid. dus makkelijk te testen is het niet eigenlijk.
Beste Renate,
Mijn zoon heeft ook een disharmonisch profiel en heb al een hoop ellende achter de rug. Hij was 8 toen hij voor de eerste keer getest werd op de leeftijd van 14 jaar werd hij nogmaals getest. Beide keren kwamen deze testen overeen. Ik weet alleen de laatste nog en dat was 116 en 136. Zelf heb ik het ook maar toen was ik 17 jaar en dat is al een hele tijd geleden dus ga er vanuit dat dit stukken lager is dan toen. Wat ik mij er van kan herinneren is dat het 140 en 112 was. Ik durf alleen niet meer met zekerheid te zeggen welke verbaal of non verbaal is. Mijn jongste zoontje heeft het denk ik ook die is 6 jaar. Ze nemen het niet erg serieus heb ik het idee. Hij is erg gevoelig en sluit niet aan in de klas. Hij heeft geen vriendjes en kinderen vinden hem raar omdat hij bijvoorbeeld ook erg vaak huilt. Sociaal emotioneel loopt hij ook best wel achter. Hij wordt vaak gezien als een vervelend ongeïnteresseerd kind wat geen concentratie heeft en niet mee komt in de groep. Ik moet wel zeggen dat deze uitslagen van testen mij weinig zeggen omdat ik er nooit veel mee heb gedaan. Ik heb mijn leven zo doorgelopen en deelnemen aan de maatschappij was niet aan de orde dus maakte ik mij er niet druk om. Mijn oudste zoon inmiddels volwassen redt zich redelijk goed. Nu ik wederom met mijn kind in deze situatie zit vraag ik mij af wat ik het beste kan doen?
Beste Violette, wat je het beste kunt doen? Een ervaren specialist hoogbegaafdheid inschakelen! Die kan kijken hoe de ontwikkeling van je zoontje verloopt en wat nodig is op school en kan ook de school adviseren.
We hebben een nichtje die een disharmonisch profiel heeft en tussen haar en andere kinderen waaronder mijn dochter loopt het vaak niet lekker. Als er verstoppertje gespeeld wordt, haakt ze af wanneer zij de zoeker is. Ze huilt heel snel over zaken die geeneens betrekking op haar hebben maar omdat ze vindt dat de anderen het niet mogen doen. Haar ouders corrigeren niet en haar jongere broertje lijkt constant de zwarte piet toegespeeld te krijgen. Nu hoorde ik dat de ouders geadviseerd zijn om mee te gaan en haar niet te corrigeren. Het lijkt me niet dat dit de juiste manier is want ze is eerlijk gezegd nu al een vervelend wicht en groeit dan op tot een nog minder leuk persoon als iedereen voor haar kuren moet wijken. Hoe kun je een kind met weinig zelfvertrouwen maar met een hang naar perfectionisme het best benaderen/behandelen?
Beste Yvette, bedankt voor je reactie. Het gedrag van je nichtje heeft niets te maken met het “profiel” maar met haar intensiteit én gebrek aan vaardigheden hoe daarmee om te gaan. Corrigeren alleen help niet, ze moet een alternatief horen voor haar gedrag. Haar ouders kunnen haar dus het beste vertellen wat ze in plaats van dit of dat beter kan doen. Hierdoor zal haar zelfvertrouwen ook groeien, omdat ze het gevoel van competentie zal ervaren en zal leren haar emoties en gedrag te beheersen. Alleen iets verbieden helpt niet. Dan wordt ze nog machtelozer. Ze wordt weerbaar door uitleg, medeleven en tips hoe te handelen. Groeten, Renata.
Beste Renata,
Bij mijn dochter van bijna 6 is pas geleden een iq test afgenomen door de GGZ. Verbaal 144 en performaal 101.
Ze is verbaal ontzettend sterk dus dat verbaasd mij niets. Op school (montessori) is ze echter altijd afgeleid en komt nauwelijks tot werkjes maken. Ze bemoeid zich het liefst met iedereen en vraagt veel aandacht.
Voor mijn gevoel kan ze veel meer dan ze laat zien omdat ze gewoon de rust niet kan vinden om het te doen. Ook omdat ze alles meteen zo snel mogelijk goed wil doen. Ze is ontzettend prestatie gericht. Lukt het niet meteen (omdat ze dus te snel gaat) is ze erg teleurgesteld in zichzelf. Zo moeilijk.
Heb jij een advies voor mij? Zou je aan de hand van deze informatie kunnen zeggen dat zij hoogbegaafd is? Bij de GGZ hebben ze het namelijk ook over dat de kloof haar problemen veroorzaakt. Ik weet niet zo goed hoe nu verder en of montessori onderwijs voor haar wel geschikt is?
Groetjes Sandip Baal
Hallo Sandip, alle hoogbegaafde kinderen hebben ergens in hun leven een “kloof” omdat ze zich asynchroon ontwikkelen https://www.ieku.nl/de-mythe-van-de-vp-kloof/, de GGZ weet helaas niet weel van de karakteristieken van hoogbegaafdheid. Ik zou een ervaren specialist hoogbegaafdheid inschakelen om jullie verder te helpen. Je kunt mij altijd mailen 🙂
Beste Renata,
mijn zoontje van 3,5 is hoogstwaarschijnlijk, net zoals mijn dochter van 6, hoogbegaafd (zij is getest, hij niet). Mijn zoontje zit echter met een grote kloof binnen het taalgebied: enerzijds leest hij sinds kort (nu begint de 2de reeks van de maan-roos-vis-boekjes al vrij vlot te gaan, ik heb deze boekjes van de bib gehaald omdat hij dingen van zijn zus probeerde te lezen), anderzijds zijn zijn zinsconstructies nog echt niet goed, en is zijn praten eerder nog peuters “zus mij pijnedaan” “ik wil niet een dutje doen, anders ik kan niet spelen” en deze is nogal typisch voor hem, en duid de kloof ook vrij goed aan: “hiere tekst op, hiere C, zus zegt deze niet Cee, hier wel cee, van citroen, echt wel, S-I-T-R-OE-N” (hij spelt heel vaak woorden, dat is voor hem een spelletje)
Deels is deze achterstand volgens mij veroorzaakt door op een slecht moment te starten met opvang (op 19 maanden, toen hij net begon te praten), waar na een half jaar bleek dat hij er geen woord zei tegen de verzorgers, en dit nog lang niet of amper heeft gedaan.
Over de verbaal-performaal-kloof is er wel een hoop uitleg te vinden, maar valt dit daar ook binnen? Ik heb het gevoel dat dit, omdat het allebei taal is, een erg vreemde kloof is.
groetjes,
Kato
Hallo Kato, bedankt voor je reactie. Ik denk dat het goed is dat een specialist hoogbegaafdheid je adviseert. Ik kan niet zo beoordelen of je zoontje een achterstand heeft of dat hij bijvoorbeeld iets niet wil. Je zoontje is 3,5 en leest al. Dat wijst er op dat hij waarschijnlijk uitzonderlijk begaafd is. Die ontwikkeling verloopt sowieso niet standaard. Ik zou niet te snel allerlei conclusies trekken en een onderzoek ontwikkelingsvoorsprong laten doen. Het moet wel gedaan worden door een ervaren specialist.
Groeten, Renata.
Hoi Renata,
Mijn zoontje heeft een lastige kleutertje gehad. Vaak in de klas de clown uithangen, snel afgeleid, werk vermijden door andere dingen te gaan doen. Hij kon veel dingen al voordat hij naar school ging. In groep 1 las hij al woordjes en verbaal was hij met 2 jaar al goed te begrijpen en kon je gesprekken met hem voeren. Naar mijn idee is hij in de klas bij de kleuters te weinig uitgedaagd omdat hij niet liet zien wat hij kon. De juffen wisten weinig raad met hem want enerzijds vonden ze dat er meer in zat dan hij liet zien, anderzijds zagen ze een jongetje die niet veel kon, tegengehouden door faalangstig gedrag/perfectionisme. Begin groep 3 lieten se juffen weten hun handen vol aan hem te hebben. Ook daar begon hij net als de rest bij het begin dus weer van voor af aan met de letters. Na een goed gesprek en lichte dwang bij mijn zoontje las hij ineens M4 boekjes en kon hij meer uitdaging aan wat taalwerk betreft. Van maan naar zon werk. Toen we het spoor bijster waren en ik enigszins vermoedde dat hij een discrepantie had heb ik zelf maar een onderzoek aangevraagd. Mijn zoontje blijkt een VIQ van 128 te hebben en een PIQ van 84! Ik kan tot nu toe alleen info vinden over discrepantie bij hoogbegaafden. Is de meeste info ook relevant voor een VIQ van 128? En wat kunnen we eraan doen?
whiterose
Beste Noura, je zoontje las al in groep 1, het lijkt er op dat hij uitzonderlijk begaafd is. Zichzelf leren lezen is niet gemiddeld, het is heel bijzonder. De ontwikkeling is door de school niet op de juiste manier gevolgd, waardoor je zoontje onderpresteert. Sociaal moet hij zich dagelijks ook erg veel aanpassen. De uitslag van de IQ test is niet betrouwbaar. Sowieso zijn uitzonderlijk begaafde kinderen slecht te testen met standaard tests, hiervoor heb je een specialist nodig die veel ervaring heeft met deze kinderen (dat is weer anders dan gewoon hoogbegaafd), deze specialist moet observeren, met je kind praten en aan de hand daarvan conclusies trekken. Ik durf te zeggen dat er in Nederland heel weinig specialisten zijn die uitzonderlijk begaafde kinderen van hoogbegaafde kunnen onderscheiden en die ook werkelijk weten wat uitzonderlijke begaafdheid inhoudt.
Aan de niet betrouwbare IQ score kun je nu even niets doen, wat je wel kunt doen is je zoon laten toetsen door middel van een didactisch onderzoek. Maar wel door iemand die ervaring heeft met uitzonderlijk begaafde kinderen! Daarna kan er bekeken worden welke onderwijsaanpassing nodig is.
Groeten, Renata
Beste Renata,
Onze zoon is in het begin van groep 5 getest, uitslag een VIQ van 134 en een PIQ van 109. Volgens de onderzoeker een kloof en daardoor geen betrouwbaar TIQ af te geven. Doel van deze test was om te kijken of onze zoon naar een plus klas op een Leonardo school zou kunnen. Maar met deze uitslag was dat niet mogelijk. Een enorme teleurstelling voor hem. Zijn Cito scores zijn altijd A’tjes, nooit lager. Toch gaat het op school niet helemaal lekker, de juf gaf aan dat er veel meer in zit dat er uitkomt. Maar ze heeft geen idee hoe ze er mee om moeten gaan of hoe ze hem verder kunnen helpen. Hij loopt ook tegen een aantal probleem aan, doordat hij snel afgeleid is mist hij bepaalde uitleg, het komt niet binnen, hij krijgt zijn werk niet op tijd af etc. Hij krijgt al wel extra uitdaging dmv Spaanse les, moeilijker werk etc.. We merken echt dat hij nu vast loopt. Hij heeft nog twee jaar te gaan op de basisschool, wij zouden zo graag willen dat er een plan van aanpak is. Hoe leer je nu het beste uit jezelf te halen, zodat het leren voor hem ook weer leuk wordt?
Beste Tessa, bedankt voor je reactie. Eerst moet gekeken worden waar je zoon op dit moment precies staat. Dat kan het beste door middel van een didactisch onderzoek. Daarna moet gekeken worden naar de mate van onderwijsaanpassing. Als ik jou was, zou ik een externe specialist hoogbegaafdheid inschakelen. Succes! Renata
Mijn zoontje van bijna 8 is ook net getest.
PIQ 125
VIQ 87
De onderzoekende instantie heeft er ADHD op geplakt en ze zien ook kenmerken van PDDnos.
Zelf zien we het niet zo heel erg.
Hij heeft wel aandachtsproblemen, komt niet tot werken (kan het wel, maar doet het niet), heeft problemen met auditieve lessen (eh, school dus) en laat de moed behoorlijk zakken.
De sfeer in de klas is bedroevend en zijn zelfvertrouwen en vertrouwen in de volwassenen daar ongeveer nihil.
Soms weet ik ook even niet meer waar ik het zoeken moet..
Hoogbegaafd? geen idee..
lager presterend dan hij kan? absoluut
Hij weet ook niet hoe hij moet leren, dictee’s zijn drama, automatiseren kan hij niet.
Beste Jolan, bedankt voor je reactie. Ik kan zo niet beoordelen waar het aan ligt dat je zoon niet gelukkig is op school. De diagnoses hoeven niet juist te zijn. Aandachtsproblemen kunnen ook door verveling komen of doordat de lesstof en de uitleg niet aansluit op zijn interesses, zijn manier van leren en het moment waar hij nu is met zijn ontwikkeling. Ik zou je willen adviseren een zeer ervaren specialist hoogbegaafdheid te raadplegen. In het geval dat de IQ test niet betrouwbaar is, zou ik iemand zoeken met de zgn. clinical knowledge, dus heel veel praktijkervaring met hoogbegaafde kinderen. Die kan dan beoordelen en zonder een IQ test inschatten of je kind hoogbegaafd is en ook verder adviseren over onderwijsaanpassing. Laat het niet hierbij te lang zitten!
Veel succes, Renata
(PS wist je dat veel hb kinderen moeite hebben met automatiseren? En daar is een reden voor, hun hersenen ontwikkelen anders)
Inmiddels is deze zoon sinds oktober jl thuis van school, hij krijgt begeleiding van een HB psychologe die tevens zijn onderwijsdeel verzorgd. Daarnaast krijgt hij voor zijn schoolschade therapie van ook een HB-kundige.Het heeft een half jaar, ruim, geduurd, maar langzaam begint hij nu weer te willen lezen (strips), een wedstrijdje te willen doen met mij in Squla, te willen vloggen, bouwen, ontdekken.
Langzaam. 2 stapjes vooruit, 1 terug.
De oudere broer is doodongelukkig in groep 7.
Dat gaat hij niet nog een jaar zo redden, niet op deze school, in deze klas.
Dus nu daar voor aan de slag. (wisselend hoogpresterend, harmonisch, gemiddeld, 3 jaar geleden en pddnos label)
Mijn dochter was getest op 4,5 jaar.
Viq 135
Piq 118
Nu op 8,5 jaar weer getest
Viq 115
Piq 138
En dyslectie
Gemiddeld nu 126 dus niet hb wordt er gezegd. Presteerd nu op school ook niet goed en is erg ongelukkig.
Hmm naar ons idee erg vreemd. Onze oudste dochter heeft IQ 145+ met ook een kloof. (Weet ik niet meer precies. Echter zeggen mijn man en ik heel vaak dat de jongste veel slimmer lijkt, maar er gewoonweg niks mee doet.
Onsamenhangend verhaal maar wilde aangeven dat ik het vreemd vind dat blijde IQ testen zo’n enorm verschil laten zien en bijna omgedraaid binnen vier jaar.
Naar o
Beste Maruschka, dit soort dingen gebeuren, IQ is niet statisch en als je dochter niet uitgedaagd is geweest, kan het zijn dat er nu een andere waard uitkomt. De ontwikkeling van de hersenen wordt door veel zaken beïnvloed. Daarnaast weet ik niet hoe de test is afgenomen en hoe je dochter zich op dat moment voelde. Testen is een complexe aangelegenheid en moet alleen door psychologen met klinische kennis gedaan worden. Psychologen, die al vele hoogbegaafde kinderen hebben getest en die veel weten over hoogbegaafdheid.
Met vriendelijke groeten, Renata
Beste Renata,
Het verwondert me zeer dat jij stellig beweert dat een IQ test altijd geldig blijft. En dat de beperkte geldigheid alleen geldt voor de diagnose van een stoornis. Dit is helaas echt niet correct. De resultaten van een psychologisch onderzoek hebben altijd een beperkte geldigheid en zijn ook alleen geldig in relatie tot het doel en vraagstelling(en) van het onderzoek.
Zo krijgen we helaas het misverstand dat mensen menen dat een intelligentieprofiel dat ooit behaald is toen een kind 6 jaar was altijd van toepassing blijft op dat kind. En ook wordt er zo mijns inziens teveel waarde gehecht aan een IQ (getal) ooit behaald op een test.
Beste Sacha, als je op een 5-jarige leeftijd een IQ van 145 hebt, zul je het over 20 jaar nog hebben, tenzij er bijvoorbeeld een hersenletsel optreedt. Er zijn VO scholen die zelfs een leerling toelaten op grond van een IQ test gedaan toen het kind 6 was. De leerling stroomt dan in een HB-programma in, ondanks een minder goede eindcito-score. Je kunt bijvoorbeeld Corrie van Buuren, psychologe in Ter Aar bellen, je kunt ook het CBO bellen om dit te verifiëren. Eenmaal hoogbegaafd (geboren) is altijd hoogbegaafd.
Een IQ-meting is niet nodig, ik kan zelfs heel koppig beweren dat ik hoogbegaafde kinderen herken zonder een test. Maar het is meestal nodig om een school te overtuigen. Want als een kind onderpresteert (en dat doen alle hoogbegaafde kinderen) of zelfs onderpresteert, kan het toch niet hoogbegaafd zijn?
Mijn dochter is op 4 jaar getest
Vi 99
Pi 141
verwerking snelheid 179
Das pas een serieuse kloof, 99 is normaal
141 is hoog intelligent
179 is hoog begaafd
Lotte gaat op 1 september naar het 1ste leerjaar. Hopelijk voor haar wegens het disharmonie profiel geen ellende voor haar.
Iemand ervaring?
Beste Isabelle, dit artikel gaat er juist over dat de v/p kloof een wijd verspreide mythe is. Daarnaast is het testen van jonge kinderen niet echt betrouwbaar als de tester niet genoeg ervaring heeft met het testen van hoogbegaafde kinderen. Daarbij komt dat uitzonderlijk begaafde kinderen vaak niet te testen zijn met de WISC. Ik zou het dus op school afwachten, mij richten op onderwijsaanpassing (compacten, verrijken) en op het aanleren van nodige vaardigheden. Je kunt over een paar weken kijken hoe je dochter het doet en er een ECHA specialist bij halen indien nodig. Groeten, Renata
Renate
ik denk dat het goed is dat er meer nuance komt over de kloof, echter ik vind het niet oké om de verschillen tussen verbaal en performaal onder de mat te vegen, ik ben het met je eens dat een kloof niet per definitie duidt op een andere stoornis, maar ik wéét wel dat een kloof tussen beide problemen kan veroorzaken op allerlei andere gebieden, al dan niet extern gerelateerd. De frustraties als gevolg van de verschillen kunnen tot andere problemen leiden, dat mag niet onderschat worden
Hallo Coby, bedankt voor je reactie. Als deze verschillen “asynchrone ontwikkeling” genoemd worden, weten ouders waar ze aan toe zijn en kunnen ze hun kind helpen hiermee om te gaan (https://www.ieku.nl/2011/03/asynchrone-ontwikkeling-van-je-kind/). Dat er “iets” kan zijn is zeker, maar het moet op de juiste manier benoemd worden. Groet, Renata
dag Renate,
Mijn zoon heeft een harmonisch profiel dus geen P/V ‘ kloof’ maar opvallend is wel dat hij op verwerkingssnelheid beduidend lager scoorde.
TIQ > 145 en verwerkingssnelheid 112.
Ligt dat aan perfectionisme, niet optimaal gezond op de testdag .
Niet dat ik er me zorgen over maak maar ik ben zeer benieuwd hoe dat kan.
Dank alvast voor je reactie.
Hartelijke groet,
Caroline
Beste Caroline, het kan ook te maken hebben met de werking van de werkgeheugen bij hoogbegaafde mensen. Normaal gesproken, als ik aan iemand bijvoorbeeld de vraag stel: “vertel mij iets over de olifant”, zal diegene (met een gemiddeld IQ) alles wat hij weet over olifant in zijn werkgeheugen halen en dan vertellen wat hij weet. Een hoogbegaafd mens haalt veel meer in zijn werkgeheugen, niet alleen over de olifant, maar ook over ivoorhandel, stropers, politiek, dierenbescherming, noem maar op. Hierdoor kan het gebeuren dat een antwoord iets langer duurt. Een hoogbegaafd kind overweegt alle voors en tegens, wat belangrijk is en wat niet, voordat hij een antwoord geeft. Daarom duurt het vaak langer.
Groeten, Renata.
Jeetje wat herkenbaar allemaal. Ik dacht inderdaad dat de discrepantie in het IQ profiel van mijn zoons te wijten was aan hun autisme (asperger in beide gevallen), maar niet dus. Hoewel ze bij mij wel grotere verschillen zit. Mijn oudste van 15 heeft performaal hoger dan 144 en verbaal 114. Ons is vertelt dat je dan niet echt kan spreken over hoogbegaafdheid, maar dat kan dus wel, begrijp ik. Bij de jongste van 7 is het iets minder heftig, performaal 133 en verbaal 114. Deze test is gedaan toen hij helemaal niet lekker in zijn vel zat. De test die hij gedaan heeft toen hij 5 was, zat bijna geen discrepantie, toen was het 137/128. Komt dat verschil dan alleen omdat hij toen niet lekker in zijn vel zat en heeft het dan toch niets met zijn autisme te maken? Hoe komt het trouwens dat (in ons geval vooral de jongste) zo erg onderpresteerd terwijl hij toch uitdagingen aangeboden krijgt!
Met vriendelijke groet,
Linda
Linda, bedankt voor je reactie. Je zoon onderpresteert, schrijf je, terwijl hij uitdaging krijgt. Sluit de uitdaging wel aan bij zijn cognitieve ontwikkeling? Wat is zijn leerstijl? Welke interesses heeft hij? Hoe wordt zijn verrijking geregeld? Daar moet naar gekeken worden. Het is niet zo dat als een kind standaard verrijkingsmap krijgt het “probleem” opgelost is. Wordt hij adequaat begeleid op school? Allemaal vragen die je op school kunt stellen. Groeten, Renata
Beste Cindy, bedankt voor je bericht. Ik denk dat afzakken naar de havo niet hoeft, maar de school moet open staan voor een andere aanpak. Als je mij een email stuurt, kan ik je een collega aanbevelen die leerlingen in het vo begeleidt en de scholen adviseert. Laat mij weten of je het wat lijkt en in welke regio je woont. Onder “contact” vind je mijn gegevens. Groet,Renata.
Onze zoon van 14 loopt vast op het vwo. Moeite met concentratie, gevoelig voor prikkels, veel tijd nodig om tot actie te komen, erg afhankelijk van mij, opdrachten volledig verkeerd begrijpen. Instructies niet meekrijgen. Hij haalt veel erg dikke onvoldoendes, waaronder de nodige enen. Nu zijn er diverse tests uitgevoerd door een psycholoog waarvan we vanmiddag de uitslag hebben gekregen. Performale intelligentie 115 en verbaal 99. Een kloof dus. Verder kwam de overgevoeligheid voor prikkels naar voren en het moeite hebben met omschakelen tussen situaties. Van in bed liggen naar opstaan, van TV kijken naar naar bed gaan, ook met eten is hij meestal als laatst begonnen en als laatst klaar. Het lijkt erop alsof de psycholoog vindt dat het met deze conclusie wel duidelijk is, maar dat is het voor mij niet. Helemaal niet omdat ik nu op allerlei sites van hoogbegaafdheid uitkom als ik zoek op intelligentiekloof. De scores op IQ zijn misschien niet bijzonder hoog, maar als klein jongetje verbaasde hij de leerkrachten regelmatig door in groep 3 al te kunnen rekenen met hele grote getallen en bij de kleuters mooie symmetrische bouwwerken te maken. Ik durf bijna niet over hoogbegaafdheid te beginnen. Morgen hebben we een gesprek op school. De psycholoog vindt dat we hem na de kerstvakantie moeten laten afstromen naar HAVO. Eigenlijk wil hij dat zelf nog niet. Aan de andere kant is hij het vechten ook zo beu. Wat adviseer je ons? Is een onderzoek naar hoogbegaafdheid zinvol? En moeten we hem op basis van de uitkomst van de IQ test laten afstromen naar HAVO?
Cindy
Hallo Hadassa, bedankt voor je mail. De performale kant kan lager zijn uitgevallen, doordat je dochter bijvoorbeeld niet goed oplette tijdens de test, afgeleid werd e.d. Daar kunnen veel redenen voor zijn. Je kunt er voor kiezen nogmaals te testen door een psycholoog die echt gespecialiseerd is in hoogbegaafdheid. het hangt er van af wat je met de nieuwe test wilt bereiken. Je kunt er ook voor kiezen een didactisch onderzoek te laten doen, zodat duidelijk wordt wat je dochter nodig heeft op school. Als je er niet uitkomt, kun je een gratis kennismakingsgesprek met mij inplannen, zodat ik kan meedenken. (via Contact). Groeten, Renata
Beste Renata,
Bedankt voor je reactie! We gaan er over nadenken!
Groet,
Hadassa
Beste Renata,
Bij onze dochter (bijna 5 jaar) is enkele weken geleden een intelligentie onderzoek gedaan, omdat wij tegen gedragsproblemen aanliepen. De orthopedagoog waar wij contact mee hadden opgenomen, dacht eerst aan ADHD en verwees ons door naar een psychiater. Zij herkende wel veel met ADHD, maar wilde (nog) niet diagnosticeren. Wel vonden zij allebei dat onze dochter slim was en hebben een intelligentie onderzoek aangevraagd. Daar is nu uitgekomen dat zij een VIQ heeft van 132 en een PIQ van 98. Een groot verschil dus. Ik heb al het één en ander gelezen over deze zogenaamde kloof, maar herken mijn dochter er niet helemaal in. Zou het kunnen dat de PIQ lager is uitgevallen dan deze daadwerkelijk is? Hoe komen wij daarachter en hoe kunnen wij hier nu het beste mee omgaan?
Met vriendelijke groet,
Hadassa
hallo Laura, daarom houdt het bij mij niet op bij het onderzoek. Ik heb een gesprek op school en ik volg de school een paar weken/maanden om te zien wat ze doen en of het werkt. Groet, Renata
Dank voor je reactie Renata. Dan heb ik dat verkeerd begrepen, in het onderzoeksrapport staat namelijk dat er i.v.m. de snelle, onregelmatige ontwikkeling in de leeftijd van 4 tot 12 jaar de onderzoeksresultaten slechts een tijdelijke geldigheidsduur hebben. In beginsel niet langer dan een jaar. Vandaar de gedachte over het testen. Maar het is ons inderdaad te doen om aan te tonen dat onze zoon onderwijsaanpassingen nodig heeft. Dan klinkt didactisch doortoetsen in dit geval logischer. Ervaring leert dat advies wel wordt aangehoord, maar wat er daarna mee gebeurt…tenzij er in de tussentijd daaraan wat veranderd is. Ik zal het eens aankaarten bij de leerkracht en ib’er.
Beste Renata, onze zoon (11 jaar) zit in groep 8 en heeft een T/HAVO advies. Nu is hij op 7 jarige leeftijd getest vanwege repetitieve stress gerelateerde handelingen (dit heeft hij niet meer) met een globaal hoog intelligentieniveau (TIQ 125) waarbij sprake was van een disharmonisch intelligentie profiel ten gunste van zijn verbale vaardigheden en zijn fluid redeneren (VB 136, VR 108, FR 123, werkgeheugen en verwerkingssnelheid 103). Met dit rapport is verder niets gedaan op school ondanks dat ik het wel ter sprake heb gebracht. Wij blijven het gevoel houden dat zijn prestaties niet in overeenstemming zijn met zijn capaciteiten. Nu ik het disharmonisch intelligentie profiel opnieuw ter sprake bracht werd dit afgedaan met de opmerking dat het verouderd is en waarschijnlijk niet meer relevant. Wat zou u mij adviseren? Wij willen graag handvaten voor hoe wij hem het beste kunnen stimuleren en begeleiden, maar lopen steeds tegen een muur op. Moeten wij hem opnieuw laten testen? Vriendelijke groeten
JV, bedankt voor je reactie. Wat ik zou adviseren? Je verdiepen in de behoeftes van hoogbegaafde kinderen. Dat kan bijvoorbeeld met de online masterclass Maatwerk is geen luxe. Ik zal dit voorjaar nog een online masterclass organiseren via Zoom, die over opvoeding en begeleiding zal gaan, inclusief onderwijs. Niet opnieuw testen, dat is vrijwel zinloos. Hij scoorde toen op bijna hoogbegaafd niveau, en VB was heel hoog. Luister naar deze podcast over testen https://www.ieku.nl/over-iq-testen-bij-hoogbegaafde-kinderen/
Waar het op neer komt, leerkrachten weten meestal niet waar ze het over hebben als het om hoogbegaafdheid gaat. Niet verkeerd bedoeld, maar ze weten het gewoon niet. Dus je moet je als ouder laten informeren, inlezen en voor je kind opkomen. Niet door extern te zoeken naar begrip maar door het kind weerbaar te maken. Lees artikelen op deze website, luister naar mijn podcasts of video’s. Groeten, Renata
hallo Laura, bedankt voor je reactie. Ten eerste, een IQ test is altijd geldig. De geldigheidsduur van 2 jaar geldt alleen voor de diagnose van een stoornis.
Ten tweede: waarom wil je nogmaals testen? het is misschien nu juist niet een goed moment om te testen – als je zoon onderpresteert – omdat de testuitslag veel lager kan uitvallen. Hij heeft niet geleerd zijn potentieel te gebruiken. Als het je om gaat aan de school te bewijzen dat je zoon onderwijsaanpassing nodig heeft, kan een didactisch onderzoek juist goed zijn. Dan krijg je inzichtelijk wat hij kan en wat hij niet kan, zijn sterke en zwakke punten e.d. en je weet dan wat je zoon nodig heeft. Belangrijk is hierbij dat de school open staat voor een advies.Door een onderwijsaanpassing kan je zoon weer leren zijn potentieel te gebruiken. je kunt altijd een gratis kennismakingsgesprek met mij inplannen (zie tab Contact) om verder te overleggen. Groeten, Renata.
Beste Renata,
Onze zoon is ongeveer 3 jaar geleden getest bij een hoogbegaafdheidsbureau. Daaruit kwam ook een disharmonisch intelligentie profiel. Performaal scoorde hij hoger dan Verbaal 121/97. Zijn Tiq was niet goed te meten/berekenen. Nu 3 jaar later, helaas nog geen aanpassingen op school voor elkaar gekregen, ondanks alle meegekregen adviezen destijds. En het gegeven dat de uitslag weleens (veel) hoger zou kunnen uitvallen als de adviezen waren opgevolgd. Wij vermoeden dat hij (al jaren) onderpresteert. Hoewel hij niet heel slecht in zijn vel lijkt te zitten, willen we er toch werk van maken. Om verdere problemen voor te zijn. De test is niet meer geldig. Doet u ook hoogbegaafdheidsonderzoek of alleen didactisch?
Met vriendelijke groeten,
Laura