Een hoogbegaafd kind moet weten waar het aan toe is. Anders krijg je discussies en anders voelt hij zich niet serieus genomen en soms zelfs angstig. Als je wilt dat je kind enigszins meewerkt in het gezin en dat het voor iedereen werkbaar is, zul je samen regels moeten vaststellen en consequenties die gelden als de regels niet worden nageleefd. Hoe kun je dit aanpakken lees je hier.
Effectief grenzen stellen: vaststellen van regels
- Een aantal regels met je kind bespreken, wat moet nu anders? (bijvoorbeeld binnen 3 waarschuwingen stoppen met spelen en aan de tafel zitten, of binnen 3 waarschuwingen aankleden).Hoe gaan we deze regels toepassen – wat denkt je kind er van? (ook jonge kinderen moeten weten wat er gaat gebeuren).
- Consequenties vaststellen bij niet nakomen van de regels – wat wil je kind echt niet missen? (computertijd, een bepaald tv programma, e.d.).
- Deze regels blijven de komende 3-4 weken geldig en er wordt niet van afgeweken.
- Na de afgesproken periode zijn de regels weer bespreekbaar: wat vond je goed gaan, wat vond je niet zo goed gaan, zou je iets willen veranderen aan de regels?
- Ouders blijven eindverantwoordelijk, het is niet altijd democratie! Je kind moet wel het gevoel hebben dat het gehoord is.
- Bij het eten zou je rekening moeten houden met eventuele gevoeligheid voor bepaalde voeding, vooral sterke geuren of smaken (een van de hooggevoeligheden).
- Bij de overgang van geen regels naar wel regels kan je kind behoorlijk intens reageren. Hier moet je helaas doorheen. Na een week of twee zal je kind gewend zijn aan het nieuwe systeem en vooral aan het feit dat JIJ niet toegeeft!
Te veel praten niet nodig
Houd je aan de afgesproken regels en praat er niet te veel over als je wilt dat je kind iets doet: bijvoorbeeld Lego opruimen in de woonkamer voor het slapen gaan. Dit is afgesproken en wordt nu gedaan. Er is geen discussie nodig.
Geen gezeur, ook niet als ouder
Niet alleen jouw kind maar jij zelf zeurt ook weleens, na twee keer iets gezegd te hebben, moet je niet meer doorgaan. Dan zeur je en je kind luistert niet.
Rudolph Dreikus beschrijft een manier hoe van het zeuren af te komen (voor altijd). Het wordt genoemd “wind uit de zeilen halen”. Als je kind zeurt of als je jezelf betrapt op zeuren, kun je deze negatieve communicatie onmiddellijk stoppen door jezelf om te draaien zonder uitleg of commentaar. Je wordt ineens afwezig. Dit haalt de wind uit de zeilen omdat er niet meer tegen je aangeblazen kan worden door de persoon die zeurt. Ga naar je slaapkamer, lees wat of haal de was uit de droger. Doe iets totdat de wind weg is. Als je terugkomt en het zeuren begint weer, ga je terug naar je terugtrekplek. Probeer niet te overreageren. En als je een grens stelt dat een beetje overdreven is, geef het toe en stel de regels bij.
Geef geen straf
Ik krijg regelmatig vragen van ouders of straffen help. De hierboven beschreven manier heeft niets te maken met straffen. Een straf die je ter plekke bedenkt en waarbij je kind geen keuze heeft is inderdaad niet goed en kan de relatie met je kind schaden. Maar bij hierboven beschreven manier kan je kind kiezen: ik luister en doe wat mama/papa zegt of ik luister niet en dan volgt de consequentie. Hiermee hou je rekening met de autonomie van je kind.
In ons gezin hebben we geen regels maar afspraken.
Ik zeg altijd: regels zijn eenzijdig opgelegd, afspraken maken we samen en daar heeft iedereen inspraak in gehad. Dit creeert intrinsieke motivatie en dat maakt veel verschil in het nakomen van de afspraken.
De afspraken zijn dynamisch. Ik merk dat ik daar zelf in ben gegroeid maar ook de kinderen gaan er, naarmate ze ouder worden, anders mee om.
Zeggen tegen andere ouders dat het zus en zo werkt, lijkt dan ook niet te werken. Je groeit erin en wanneer je deelt wat jouw proces was, zet dat wellicht andere ouders aan het denken waardoor zij ontwikkelen in hun eigen proces. En dát… creeert weer intrinsieke motivatie ?.
Succes ouders. Je kunt het, eerlijk waar.
Consequenties zijn bij ons logisch. Onze eerste en belangrijkste afspraak is respect. Voor jezelf, elkaar en je omgeving. Doel van deze afspraak is ervoor zorgen dat iedereen zich prettig kan voelen (in de woonkamer). Kan of wil je deze afspraak (even) niet nakomen, dan kun je (even) niet in de woonkamer zijn.