Intensiteit is de belangrijkste karakteristiek van hoogbegaafde mensen. Het is een pluspunt voor hoogbegaafde kinderen, maar het kan ook een bron van emotionele spanning zijn. Het positieve aan intensiteit is dat je kind zich vaak zeer betrokken opstelt, voelt wanneer je niet lekker in je vel zit, geniet van mooie dingen om hem heen, zoals de zonsopgang of -ondergang, mooie wolken, bloemen, nevel, mooie muziek. Je kind kan ook diepe empathie ervaren, wat voor stress kan zorgen als hij het idee heeft dat hij niet genoeg kan helpen of als hij ziet dat anderen zich niet met dezelfde diepgang interesseren voor hém.
Soms wordt verkeerd gereageerd op de (emotionele) reacties van zo’n intens hoogbegaafd kind. Op school kan men denken dat je kind nog niet emotioneel rijp is als het huilt tijdens het kijken naar het Jeugdjournaal. Je kind voelt diep met het verhaal mee en leeft zich in, maar de leerkracht denkt dat het emotioneel niet sterk genoeg is.
Op de intensiteit van je kind moet je nooit reageren met generaliserende kritiek als: “Je bent gewoon te druk” of “Je bent te gevoelig” of “Je hebt vreemde ideeën” of “Je bent te veel met je eigen dingen bezig”. Zelfs al hoort je kind dit soort opmerkingen niet bij één gelegenheid, het effect stapelt zich op. Op gegeven moment gaat je kind zich afvragen of het echt zo’n vreemd kind is. Of het reageert heel heftig op een opmerking. Dat is dan de druppel die het emmer deed overlopen. Een kind kan zich zo in het nauw gedreven voelen door steeds maar opmerkingen en kritiek te horen, dat het kan gaan slaan, bijten, gooien en anderen pijn doen. Het kind roept om hulp met dit gedrag. Het moet niet bestraft worden of geschorst worden. De volwassenen moeten bij zichzelf te rade gaan wat ZIJ verkeerd doen en hoe ANDERS zij dit kind moeten benaderen en begeleiden.
Aan veel van de karaktereigenschappen van hoogbegaafde kinderen zitten zowel positieve als negatieve kanten, afhankelijk van de situatie, de omstandigheden en het contact met de ander.
Het nadeel van een goede verbale vaardigheid is bijvoorbeeld dat een kind onophoudelijk praat of leest. De andere kant van idealistisch en perfectionistisch zijn is dat een kind vaak overal hypocrisie om zich heen ziet. De andere kant van nieuwsgierigheid is dat een kind altijd vragen stelt. Dat een kind uit groep 1 een spel met andere kinderen wil organiseren kan worden gezien als bazigheid, maar ook als teken van beginnend leiderschap. Een kind dat over veel dingen nadenkt kan het lesplan op school verstoren of een onjuistheid in de lesstof ontdekken en proberen dit recht te zetten.
Als dit soort eigenschappen, die voor het hoogbegaafde kind normaal zijn, verkeerd worden uitgelegd, kan het kind extreem en negatief op anderen overkomen. Een leraar die niet is opgeleid in het herkennen van het gedrag van hoogbegaafde kinderen kan dit zien als onacceptabel en brutaal.
Door de intensiteit van hun gevoelens en gedachten hebben hoogbegaafde kinderen vaak meer moeite met het moduleren van hun gedrag. Dit brengt sterke reacties bij anderen teweeg.
Iemand die hoogbegaafd is, is per definitie anders dan de rest. Iemand die uitzonderlijk begaafd is, is per definitie anders dan een gemiddelde hoogbegaafde. Het lijkt er soms op dat ongebruikelijke vaardigheden, intensiteit, sensitiviteit of andere afwijkende eigenschappen een bedreiging vormen voor anderen, omdat zij niet passen bij hún normen en hún gedrag.
De karakteristieken van hoogbegaafdheid kunnen niet verwijderd of afgeleerd worden; ze zijn een integraal deel van het kind. Als ouder ben je het aan je kind verplicht je op de hoogte te stellen van deze karakteristieken en hoe je je kind kunt helpen ermee om te gaan.
Je kind redt het niet zonder jouw advies en sturing. Wees daarom goed voorbereid!
De karakteristieken van hoogbegaafdheid kunnen niet verwijderd of afgeleerd worden; ze zijn een integraal deel van het kind.
Mijn zoon van 6 heeft begeleiding gehad ivm hb
Toch probeert men hem af te leren om minder enthousiast te zijn en minder druk te doen, doen wat er gezegd word ongeacht hoe je er bij voelt, minder om bevestiging vragen. Minder om aandacht vragen. Niet altijd willen helpen. Niet op de voorgrond zijn.
Hij wilt zo graag goed doen en hij werkt er ook kei hard voor. Ik ben bang dat dit nadelige gevolgen zal hebben.
Wat is wijsheid => doen wat er gezegd word met alle gevolgen voor in de toekomst, toe kijken hoe hij gerobotiseerd word. Zo niet dan ben ik bang dat school daar een probleem van maakt. Hoe nu verder?
Ik kreeg tranen in mijn ogen van herkenning van dit stuk. Tot op de dag van vandaag ben ik bezig te “herstellen” wat er misgegaan is in mijn jeugd, ik weet pas sinds kort (via mijn kind) dat ik ook hoogbegaafd bent. De generaliserende kritiek was mijn leven. “Je bent te gevoelig”. “Als je je nou eens aan zou passen was je niet anders in de groep”, “jij hebt altijd al zo heftig gereageerd”, “je bent te perfectionistisch”. Ik moest eerst 40 worden voor ik mijn zelfvertrouwen weer ging opbouwen.
En ik herinner me nog levendig het conflict wat ik met een leraar heb gehad toen ik op het vwo concludeerde dat de helft van de klas een onvoldoende had omdat het antwoordmodel niet klopte. Het heeft veel moeite gekost hem te overtuigen dat het niet klopte. Uiteindelijk is me dat pas gelukt via een andere leerkracht, waarna alle proefwerken opnieuw nagekeken zijn. Mijn beste vriendin van een 4 naar een 7 en ik naar een 10. Ik had toen nog geen enkel besef hoe je jezelf als puber in een lastige positie begeeft bij de leerkracht door zoiets te doen.
Nu heb ik een zeer intens kind. Bij een test is er geen HB uitgekomen maar ik geloof er niks van en zijn schoolresultaten passen ook niet bij de testuitslag (V110 / P96). Aan mij de eer om te proberen hem goed te begeleiden. Gelukkig nu een goede leerkracht getroffen die goed naar hem kijkt en ook bij andere leerkrachten situaties voor hem kan ombuigen naar positief.
Beste Marieke, bedankt voor je reactie! Groeten, Renata