Een gedifferentieerde leeromgeving voor hoogbegaafde kinderen creëren betekent niet dat je alles wat je als docent geleerd hebt uit het raam moet gooien. Er zijn simpele, systematische manieren om de lesstof aan te passen.

Waar kun je differentiëren

Deze standaard leerdoelen kun je altijd gebruiken:

  • Denkvaardigheden: wat gaan leerlingen doen
  • Inhoud: wat gaan ze leren
  • Bron: waar kunnen ze de informatie vandaan halen
  • Product: wat moeten ze maken

Een voorbeeld: een standaard leerdoel voor geschiedenis in groep 6 voor ALLE leerlingen:

“Leerlingen maken een lijst van drie gereedschappen die de eerste mensen gebruikten om te overleven met behulp van hoofdstuk 1, les 3 uit het geschiedenisboek.”

  • Denkvaardigheden: lijst maken
  • Inhoud: gereedschap van de eerste mensen
  • Bron: een les uit het boek
  • Product: een lijst van 3 gereedschappen

 

Voor HOOGBEGAAFDE leerlingen kun je nu de denkvaardigheden differentiëren met Bloom’s taxonomie.
Ons oorspronkelijke doel heeft een erg lage denkvaardigheid: een lijst maken. Laten we het wat ingewikkelder maken door de denkvaardigheid op te krikken met Bloom’s taxonomie.

“Leerlingen gaan de drie belangrijkste gereedschappen van de eerste mensen beoordelen met hoofdstuk 1, les 3 uit het boek en maken een lijst gesorteerd op rang met een toelichting.”

Nu moeten de hoogbegaafde leerlingen het belang van de gereedschappen beoordelen. Verder is er niets veranderd, maar het denkproces van de leerlingen wordt complexer en leidt tot een diepere begrip van de inhoud.
In sommige gevallen moet je het product aanpassen aan de denkvaardigheid. Als leerlingen het gebruik van de drie gereedschappen moeten dramatiseren, kunnen ze beter een sketch maken in plaats van een lijst.

Inhoud differentiëren met behulp van denkgereedschappen

Tot nu toe is de inhoud steeds hetzelfde gebleven: 3 gereedschappen van de eerste mensen. Laten we de inhoud differentiëren met wat extra diepte, terwijl we teruggaan naar de originele “lijst” denkvaardigheid:

“Leerlingen maken een lijst van 3 voorbeelden van patronen in gereedschappen van de eerste mensen beschreven in hoofdstuk 1, les 3 van het boek.”

Hier hebben we patronen in de inhoud gestopt. In plaats van simpelweg een lijst maken, zullen de leerlingen misschien opmerken dat alle mensen wapens maakten of beschavingen naast de zee gelijksoortige materialen gebruikten om hun gereedschap te maken. Nu werken de leerlingen met gelijkenissen en grotere abstracties.

Laten we nu de inhoud differentiëren met oorsprong:

“Leerlingen maken een lijst van 3 gereedschappen die voortkomen uit gelijke gereedschappen van de eerste mensen met behulp van hoofdstuk 1, les 3 uit het boek.”

Andere manieren om te differentiëren zijn: ethische problemen van gereedschappen, trends in gereedschappen, verschillende perspectieven van gereedschappen, en zo voort.

Differentieer lesmateriaal

Hoogbegaafde leerlingen halen snel alle informatie uit een lesboek. Door een grote hoeveelheid leermateriaal beschikbaar te stellen sta je leerlingen toe de leerstof grondiger te begrijpen. In plaats van hoofdstuk 1, les 1, bied:

  • Encyclopedieën
  • Kranten
  • Tijdschriften
  • Websites
  • Interviews
  • Alternatieve lesboeken
  • Kaarten
  • Kunst

 

En zo voort. Dit is waarschijnlijk het moeilijkste deel om te differentiëren omdat het materiaal fysiek beschikbaar moet zijn. Maar het kan ook tot geweldig leren leiden – kijk hoe de hoogbegaafde leerlingen je eigen kennis voorbij gaan!

Het product differentiëren

Als laatste kun je ook het product differentiëren. Dit is ook een goede plaats om een keus te introduceren, dat betekent dat je het originele doel neemt en daarbij drie andere keuzes aanbiedt. Dit leidt tot drie verschillende manieren van leren:

“Leeringen maken een lijst van 3 gereedschappen die de eerste mensen gebruikten met behulp van les 3 van het boek. Leerlingen kunnen een lied, een reclame of een mini-encyclopedie maken.”

 

hoogbegaafde kinderen versnellen niet

Lesmateriaal voor hoogbegaafden en meer

Inmiddels heb je vast al ondervonden dat hoogbegaafde en uitzonderlijk begaafde kinderen anders zijn dan ‘normale’ kinderen. Je hebt te maken met uitdagingen waar je niet eens aan gedacht had dat ze op je pad zouden komen. Wellicht vindt zelfs de leerkracht het lastig om jouw kind de aandacht te geven die het nodig heeft. Inmiddels heb ik honderden ouders begeleid met het ontwikkelen van een helder doel in de opvoeding of het onderwijs van hun hoogbegaafde kind(eren). Kun je wel wat hulp en advies gebruiken, schroom dan niet om contact met me op te nemen of bekijk de diensten die wij aanbieden.