Hoi Renata, onze zoon van 5,4 jaar oud is onlangs doorgetoetst en blijkt een didactische voorsprong van ongeveer 3 jaar te hebben. Hij is niet hoogbegaafd getest. Vorige week hebben we besloten om hem na de herfstvakantie te laten versnellen naar groep 3/4. Daar zal hij veel mee gaan doen met groep 4, omdat dat zijn niveau is. In groep 1/2 (en eigenlijk ook in groep 3) is er voor hem niets meer te leren. Sterker nog: hij vertoont er storend gedrag. Mijn vraag is: als hij de stof van groep 4 gaat doen ligt het voor de hand dat hij volgend jaar aan de stof van groep 5 toe zal zijn. Dat zou betekenen dat hij nu 2 jaar versnelt. Dat zou ook betekenen dat hij net 10 is als hij naar het VO gaat.en dan gaan we ervan uit dat versnellen hierna niet meer nodig zal zijn! Heb je ervaring met dit soort versnellingen? En is dit de beste optie voor onze zoon?
Antwoord:
Beste Inge, bedankt voor je vraag. Bij het versnellen moet je altijd per kind kijken of het verstandig is. Er zijn een aantal richtlijnen, maar je kunt niet zeggen dat voor alle kinderen hetzelfde geldt. Je zoon loopt nu didactisch drie jaar voor. Dat is erg veel. Dat betekent dat hij één schooljaar eigenlijk in een derde van de nodige tijd heeft geleerd. Wat het zo bijzonder maakt is dat hij die drie jaar voorsprong heeft ZONDER ONDERWIJS. Je kunt je dus voorstellen hoe snel hij leert met onderwijs! Ik zou mij er geen zorgen over maken dat je zoon “te jong” naar de middelbare school gaat. Ik zou vooral hem volgen en aanbieden wat hij nodig heeft. Op dit moment is het deze versnelling, anders zou het de school te veel moeite kosten om hem zonder een versnelling uit te dagen. En dan heb ik het nog niet eens over zijn ontwikkelingsgelijken. Een kind dat drie jaar voorloopt heeft zijn klasgenoten eigenlijk niets te melden. Door de versnelling komt hij dus zijn ontwikkelingsgelijken dichterbij, wat weer goed is voor de ontwikkeling van zijn zelfbeeld, leren, reflecteren en niet onbelangrijk: zijn gedrag. De kans is groot dat het storende gedrag verdwijnt zodra hij in zijn nieuwe groep zit en daar gewend is.
Om je gerust te stellen: er is wetenschappelijk onderzoek, van oa het CBO Nijmegen, dat laat zien dat jonge versnelde leerlingen in het voortgezet onderwijs niet minder welbevinden ervaren dan andere leerlingen.
En nog iets: je zoon wordt eigenlijk niet versneld. Zijn ontwikkeling wordt gevolgd. Als het onderwijs was ingericht op kinderen als hij, kwam het woord versnelling niet eens aan te pas! Ten opzichte van gemiddelde leerlingen wordt hij versneld, maar voor hem betekent het gewoon zijn ontwikkeling volgen.
Hartelijke groeten, Renata
Wil je ook dat ik je vraag beantwoord? Stuur die in via deze link.
Als ik alle berichten over versnellen lees, mis ik soms ook de redenen om hier juist niet voor te kiezen. Onze zoon is hoogbegaafd, maar vermaakt zich goed in zijn klas. Wat interesses betreft zit hij op dezelfde lijn als zijn vriendjes. Hij zit in groep 6, rekent in groep 7/8 en gaat een dag in de week naar de plusklas. De school is gelukkig actief met hem bezig waardoor dit mogelijk is. Ik denk niet dat we hem helpen door hem klassen over te laten slaan. Ik denk dat je daarvoor ook goed naar je kind moet luisteren. Ik denk ook dat hij mede door deze keuze een sociaal mannetje is geworden…
Beste Natasja, je kunt niet altijd aan een kind zien dat het moet versnellen. Maar ik denk als je hem onderwijs aanbiedt op zijn niveau en in zijn tempo, hij toch veel sneller door de stof zal gaan dan zijn klasgenoten. Het gaat niet om versnellen, maar de ontwikkeling van een kind volgen. Dat betekent – in vergelijking met andere kinderen – dat hoogbegaafde kinderen sneller zijn omdat ze vaak sneller leren. Daarnaast hebben ze veel kortere instructie en minder herhaling nodig (60-80% minder).
Het kan zijn dat je zoon lekker in zijn vel zit, of lijkt te zitten. In hoeverre is dit aanpassing en maakt hij gebruik van zijn sociale vaardigheden kan ik zo niet beoordelen. Ik kan nu ook nog niet zeggen wat de consequenties zullen zijn op langere termijn van het niet volgen van zijn ontwikkeling. Hiervoor zou je hem een keer moeten laten doortoetsen bij een (ECHA) specialist hoogbegaafdheid.
Renata
Onze zoon – met eveneens een didactische voorsprong v meerdere jaren – ging een maand voor z’n 5e verjaardag naar groep 3. Moest vd school en ik las ook overal dat deskundigen hier in dergelijke gevallen erg voor zijn. Maar zoals ik al vreesde vormde de versnelling absoluut geen oplossing voor zijn voorsprong. Sociaal emotioneel en motorisch was het teveel gevraagd (hij wilde zelf dolgraag terug naar groep 2), maar in cognitief opzicht was hij groep 3 al lang en breed voorbij. Ik geloof dat meerdere keren versnellen niet DE oplossing vormt. Probleem is dan natuurlijk wel dat de vraag dan blijft wat dan wel de oplossing is. Het is namelijk ook heel moeilijk om een school te vinden die wel voldoende uitdaging kan bieden binnen het eigen leerjaar van zo’n kind. Het is en blijft een ongelooflijk moeilijk probleem… Wij hebben er overigens voor gekozen over te stappen naar een hb school.
(ps: wat bedoel je met niet hb getest? Dat hij niet getest is of wel getest is maar het iq onder hb uit kwam?)
Mevr X, bedankt voor je reactie. Met “niet getest” bedoel ik dat de ouders vermoeden dat hij hoogbegaafd is maar het is nog niet met een test “bewezen”. je hebt gelijk, het blijft erg moeilijk om passend onderwijs te bieden in een reguliere klas. Mooi dat je zoon nu op een hb school zit! Groeten, Renata.
Beste Sylviz, bedankt voor je reactie. De meeste kinderen die ik spreek (jongens en meisjes) zijn blij dat ze naar de middelbare school gaan. Ze zijn zelfs opgelucht dat de basisschool klaar is. Emotioneel zijn ze vaak op het niveau van een gewone brugklasser. Hoogbegaafde kinderen blijven altijd anders, ook al zitten ze op het VWO. Daar kom je tussen je ontwikkelingsgelijken zitten en voel je je beter begrepen. Ik heb nog nooit een kind horen zeggen dat hij/zij zijn kindzijn mist. Ze kunnen thuis immers alles doen wat ze willen. Je moet er wel goed op letten dat je kind goed voorbereid is wat leren leren en plannen betreft en hem nog een paar jaar in het VO begeleiding geven.
Vraagje hierover, hij loopt dan wel 3 jaar voor op zijn klasgenoten maar het blijft wel een kind. Ik weet de juiste termen niet maar ik kan me niet voorstellen dat ook al loopt hij qua leerniveau voor, hij dan ook op het ‘kindzijn’ voorloopt. Wordt op deze manier niet zijn ‘kindzijn’ overgeslagen/afgenomen? Als 10 jarige op de middelbare school zitten, lijkt mij niet prettig voor hem. M. n. pubers zijn niet zo begripvol…