Een opmerking die ik regelmatig van ouders hoor is dat hun kind praat als een volwassene. Zij vinden het dan moeilijk om grenzen te stellen en een ouder te zijn. Ze laten zich door de verbale ontwikkeling van hun kind eigenlijk voor de gek houden en praten terug als tegen een volwassene.
Frustratie van hoogbegaafde kinderen
Omdat ze zichzelf als veel oudere kinderen of volwassenen zien, verwachten hoogbegaafde kinderen ook zo behandeld te worden. Ze kunnen zich beledigd voelen als er niet naar hun mening wordt gevraagd of als ze niet zelf mogen beslissen (ze denken namelijk dat ze dat prima kunnen). Maar het blijven kinderen en met weinig levenservaring en een beperkte referentiekader. Ze beseffen nog niet dat ze sommige beslissingen niet zelf kunnen maken, omdat ze zich niet realiseren hoe weinig ze eigenlijk nog weten. Het kan dan zijn dat je kind zich niet eerlijk behandelt voelt als hij niet als een gelijke wordt benaderd. Zijn frustratie kan tot gedragsproblemen leiden. Hij kan kwaad worden, brutaal, bazig of zelfs onbeschoft.
Frustratie van volwassenen
Ouders van hoogbegaafde kinderen die als volwassenen verwachten behandeld te worden, voelen zich ook gefrustreerd. Het leven lijkt een constante gevecht omdat ze continu moeten argumenteren over regels en beslissingen. Ze voelen zich verplicht hun beweegredenen uit te leggen aan hun kind, dat altijd vraagt waarom hij iets zou moeten of juist iets niet mag. Ouders zijn helemaal uitgeput door de woede-aanvallen, stemmingswisselingen en andere emotionele uitbarstingen. Ze kunnen zelfs gaan denken dat hun kind zich emotioneel niet goed ontwikkelt, zoals weleens gesuggereerd wordt door buitenstaanders.
Hoe pak je het aan als je kind als een volwassene praat
- Probeer te kijken vanuit het perspectief van je kind. Hoogbegaafde kinderen voelen zich gelijkwaardig en begrijpen oprecht niet waarom ze door volwassenen als kinderen behandeld worden. Dat betekent echter niet dat je je kind moet behandelen als volwassene, het betekent dat je je kind moet behandelen met respect. Niets zal je kind meer van streek maken dan een zelfingenomen of overbeschermende volwassene.
- Geef redenen, maar discussieer niet. Als je kind de reden voor een regel nodig heeft c.q. eist, geef hem die dan. Soms is dat het enige wat je kind nodig heeft. Maar laat je niet verleiden tot discussiëren met je zoon of dochter. Hoogbegaafde kinderen zijn verbaal sterk en vaak zeer bedreven redetwisters, zo niet doorgewinterde tegensprekers, zelfs als ze erg jong zijn en ouders lopen regelmatig vast in een soort rechtbankdebat (lees hier over hoe (niet) te argumenteren). Het is belangrijk voor kinderen om te weten dat ouders het laatste woord hebben thuis.
- Geef je kind keuzes. Hoogbegaafde kinderen willen het gevoel hebben dat ze een bepaalde controle hebben over hun leven. Kinderen wordt steeds verteld wat ze wel en niet moeten doen. Probeer je kind enige controle te geven. Laat hem een paar beslissingen zelf nemen. Bijvoorbeeld brood met pindakaas of worst, een rode of een blauwe jurk aan. Als je kind wat ouder is (vanaf 5 jaar) kun je haar zelf alle kleding laten kiezen (wel opletten dat ze geen zomerjurkje in november kiest). Aan je tienerzoon kun je vragen of hij zijn kamer wil opruimen vóór of na het avondeten (dat doe ik regelmatig).
- Behandel je kind met respect. Ook al kan je kind geen belangrijke beslissingen nemen, je kunt je kind wel toestaan zijn of haar mening te uiten en met respect luisteren naar die mening. Luisteren naar een mening betekent niet dat je het er mee eens moet zijn en het is belangrijk dat je kind dat zo snel mogelijk begrijpt.
Het opvoeden van een hoogbegaafd kind is niet altijd gemakkelijk. Maar het wordt gemakkelijker als je hoogbegaafdheid begrijpt.
Ik lees graag jouw ervaringen. Reageer hieronder.
Begeleiding bij hoogbegaafde kinderen
Inmiddels heb je vast al ondervonden dat hoogbegaafde en uitzonderlijk begaafde kinderen anders zijn dan ‘normale’ kinderen. Je hebt te maken met uitdagingen waar je niet eens aan gedacht had dat ze op je pad zouden komen. Wellicht vindt zelfs de leerkracht het lastig om jouw kind de aandacht te geven die het nodig heeft. Inmiddels heb ik honderden ouders begeleid met het ontwikkelen van een helder doel in de opvoeding of het onderwijs van hun hoogbegaafde kind(eren).
Wil je ook iets veranderen voor jezelf en je kind? Leer dan hoe tijdens de training Hoogbegaafd opvoeden in alle rust.
Hoi ik ben zelf zo’n kind maar wat jullie doen werkt echt niet helaas probeer het met een beloning.
Maar als jullie maar blijven schreeuwen werkt echt niet helaas
Hi LIz, ik begrijp je reactie niet goed. Vertel…
Dit alles is zó herkenbaar! Dochter van 10 is serieus een advocaat in spe. We zien in de beginfase omdat ze pas net getest is. Daarom zijn deze tips zo fijn. Over een paar weken gesprek bij gespecialiseerde psychologe. Alléén papa en mama, omdat we handvaten nodig hebben.
Anne, bedankt voor je reactie. En veel succes! Renata
Wanhopig op zoek naar wat ik moet doen kom ik deze post tegen.
Tranen lopen over mijn wangen.
Mijn zoontje is 8 jaar, hoogbegaafd alleen niet in ruimtelijk inzicht ( na 1 testje) dus willen ze geen stempel geven (hoeft ook niet). Zijn jonge leventje gaat veel te snel. Groep 2 gedeeltelijk overgeslagen, moeite met zijn sociale rol, dit is zo gebleven, hij wil stoer gevonden worden, past zich aan iedereen aan. Wij noemen dit copieer gedrag. mar goed dit speelt al jaren, er en herkennen we als ouders en hebben onze omgang er mee. Maar het gefrustreerde mannetje, de boosheid, gelijk willen hebben, willen overtreffen. eerlijk? ik ben zo moe….. Dit gedrag komt al jaren voor in ups en downs, periodes van een heerlijk , beetje stout (zoals het hoort) meegaand jongetje, naar periodes van een boos, negatief (vooral zelfbeeld) brutaal en ontzettend drukke jongen. Hoe ouder hij wordt hoe langer de negatieve periodes duren, er zijn nog 2 jongens in het gezin (5 en 6) die ook zeer hoge cito`s en woordenschat hebben, en ook herkenbaar gedrag vertonen. onderling vechten de mannen niet maar de hele dag hebben ze eindeloze woordenstrijd over alles….. iedereen wil gelijk, en praat het zo dat je er in gaat geloven ook.
Ik wil mijn mannetje zoooo graag gelukkig zien, stralen en lachen…. maar hij denkt overal over na, het is zo lang geleden dat ik hem echt heb zien genieten….
Beste Jet, ik denk dat je een advies nodig hebt van een specialist hoogbegaafdheid, die vooral de school kan adviseren hoe ze je zoon moeten benaderen en welke onderwijsaanpassing nodig is. Dat geldt overigens voor je jongere zoons ook. Het is bijna zomervakantie, maar we kunnen altijd na de zomer een afspraak maken. Groeten, Renata.
Dit is zo herkenbaar! Onze zoon van 7 jaar wil ook altijd alles weten en vindt ook dat hij dat het volste recht toe heeft. Ik vind het wel lastig om hem dan in te laten zien dat hij niet alles hoeft te weten, zeker omdat hij echt niet snapt dat hij niet overal over mee hoeft te praten.
Daarnaast verwacht hij dat zijn broertje van 3 alles moet weten wat hij al weet. Als zijn broertje iets niet in 1 keer snapt, dan kan hij echt heel lomp reageren. En hoe vaak we hem ook uitleggen dat zijn broertje dit nog niet kan en dat hij dit beter niet op deze manier kan zeggen, zien we hier geen enkele verbetering in. Iemand tips hoe we hier mee om kunnen gaan?
Mijn dochter (10) voelt zich onheus behandeld. Ze stampt naar boven en roept:
‘dit is onacceptabel!’ ;o)
Ha ha ha dat zei mijn zoon van 4 laatst ook
Hallo Anita, bedankt voor je reactie. Er zijn helaas geen rugzakjes voor begeleiding van hoogbegaafde kinderen. Ik kan je wel 20 tips geven hoe met je dochter om te gaan en wat ze nodig heeft. Ik zou beginnen met het onderzoeken of het onderwijs bij haar aansluit. Daarnaast kun je een aantal tips gebruiken om haar te leren omgaan met haar intensiteit https://www.ieku.nl/2011/03/intense-emoties/. Zolang zij echter dagelijks moet functioneren in een omgeving waar ze niet in past (school) zal ze niet open staan voor gedragsverandering. Je kunt een keer een gratis kennismakingsgesprek met mij inplannen (zie onder Contact) als je wilt kijken wat nodig is. Groeten, Renata
Herkenbaar!
Wat wij hebben geleerd is dat lachen echt heel belangrijk is. Mijn dochter van 7 kan er echt niet tegen als kinderen in de klas niet luisteren of als er geluisterd moet worden van de juf en iemand durft tegen haar te gaan praten! Stel je voor. Zeer boos en ongelooflijk snauwerig verteld ze dan even dat dat niet de bedoeling is. Uiteindelijk hebben we haar uitgelegd dat je op verschillende manieren kan aangeven dat iets je niet bevalt, dat het ook heel rustig kan. Op een gegeven moment kwam ze uit school, een beetje verbaast, een beetje verbolgen. Er was een jongetje dat nogal tekeer ging tegen haar, waarop mijn dochter vertelde dat ze het deze keer heel rustig had aangepakt maar dat het jongetje haar nogal appelig had aangekeken en daarna afdroop. Ik vroeg wat ze dan had gezegd. Ze had gevraagd aan hem; ‘kan je mij vertellen wat uberhaupt de reden is van dit afwijkend gedrag?’ Waarop ik haar aankeek en we allebei in lachen uitbarstten. Oh mama zegt ze, hij heeft het niet gesnapt, daarom keek hij me zo raar aan! Maar het heeft wel gewerkt!
Dit was echt een keerpunt voor mijn dochtertje. Als er nu misverstanden in de communicatie zijn met haar leeftijdsgenootjes kan ze het vaker zelf oplossen en kan ze het lachend aan ons vertellen. Niet altijd, maar het begin is gemaakt.
Hallo Hilde, bedankt voor je reactie. Wat leuk om ook iets positiefs en grappigs te lezen! Je beleeft inderdaad veel leuke dingen met je hoogbegaafde kind, dat moet ook een keer gezegd worden.
Dank je. Groeten, Renata
Op 9-jarige leeftijd had mijn zoon een uitgebreid meerdaags psychologisch onderzoek, inclusief de WISC, om te kijken hoe het nou precies zat met dit mannetje. Hij was, én is, een heerlijk kind, maar we liepen wel tegen dingen aan. Met name op school en de naschoolse opvang werd hij door andere kinderen en ook de volwassenen niet altijd begrepen.
Enfin, een lang verhaal, maar:
Hij bleek een IQ van 168 te hebben en destijds bv de woordenschat van een 16-jarige.
De psychologe was superlief en vertelde tijdens de bespreking van het rapport dat ze pret gehad hadden tijdens alle onderzoeken. En vervolgens zei ze tegen me: u zult wel moe zijn! Daar kwamen de tranen…
Mijn zoon is nu 12, zit in een talententraject vwo, en doet het hartstikke goed. Daar is hard voor gewerkt op allerlei gebied. Aan het pesten is uiteindelijk een einde gekomen, we zijn verhuisd, van school veranderd en hebben geleerd steeds, altijd weer te blijven onderzoeken wat hij nodig heeft.
Maar nu nog even specifiek over dat taalgebruik; ik vind me totaal in het verhaal van Renata.
Er zijn ook veel anekdotes… en al zijn ze soms een beetje schrijnend, we hebben geleerd erom te mogen lachen, omdat ze vaak ook leuk zijn. Een voorbeeld:
Vrijdag zaten we samen in de auto. Zoon vertelt dat de docente Nederlands in de klas vroeg: “Wie weet wat het woord ‘forenzen’ betekent.” Niemand reageert. Zoon steekt zijn hand op. Stil in de klas. De docente zegt: “Niemand verder? Dan vraag ik het hierbij weer aan onze ‘wikipedia'”. Zegt zoon verontwaardigd: “Noemt u mij nou een onbetrouwbare bron?!”
Ik vraag hem hoe hij wist wat ‘forenzen’ betekent. Zegt hij: “Een paar jaar geleden, ik was 9 denk ik, was er een item op het journaal over reizen in de spits, het ov, daar zeiden ze ‘forenzen’ en je weet dat ik alles onthoudt.”
Heerlijk toch!
-t, dus onthoud 😉
Mijn kinderen zijn 11 en 9 jaar oud. En het spreekwoord “de appel valt niet ver van de boom” lijkt op ons van toepassing te zijn. Ik heb geen idee hoe hoog mijn IQ is en dat vind ik ook niet zo belangrijk, maar het is volgens velen duidelijk waar het vandaan komt.
Het viel mij dan ook niet zo op dat mijn kinderen ‘anders’ zijn. Ik heb zelfs nu nog wel eens het gevoel dat het allemaal wel mee valt, totdat ik weer als natuur ouder voor de klas van mijn kinderen sta en het verschil zie.
Bij ons wordt er veel met de kinderen gepraat en gedaan. Hun vragen worden zo goed mogelijk op leeftijd en interesse niveau beantwoord. Ook vinden wij hun mening belangrijk, we luisteren naar elkaars argumenten en komen dan tot een conclusie. Het gebeurt dan wel dat ze niet tevreden zijn met de afloop, maar soms weten volwassenen inderdaad net wat meer dan een kind.
Meestal duurt het dan even voor ze er vrede mee hebben, maar opgroeien gaat nou eenmaal met vallen en opstaan.
Thuis floreren onze kinderen dan ook prima, maar buiten de muren van ons huis is het niet altijd makkelijk.
Veel volwassenen accepteren het gewoon niet dat ze zich met dingen bezig houden die volgens hun niet bij hun leeftijd past. Als ouders worden wij daar op aangesproken en de kinderen krijgen te horen dat ze horen te spelen. Ook de gevraagde verjaardagscadeaus worden niet gegeven en in plaats daarvan krijgen ze iets waar ze nooit naar om kijken enz. Gelukkig gaat dit inmiddels beter en heeft mijn zoon vorig jaar gereedschap en een electrolab gekregen die eigenlijk 12+ is. Gelukkig konden de gasten direct zien dat het echt is wat hij wil. En voor sinterklaas kwam er een mooie bonsai boom, die nu met liefde en geduld verzorgd wordt.
Maar ook met leeftijdsgenootjes is het niet altijd makkelijk. Er wordt op een heel andere manier naar de wereld gekeken en een potje schaak met mijn zoon is gewoon ook niet leuk (vriendjes die steeds verliezen komen natuurlijk niet terug)
En ook mijn dochter loopt er al haar hele basisschooltijd tegen aan dat haar klasgenoten nooit eens serieus ergens over kunnen praten, zich niet vanzelfsprekend aan afspraken houden enz.
Om het contact met leeftijdsgenoten toch te stimuleren komen er vriendjes die een stuk ouder zijn, vriendjes die verder weg wonen enz. om de hoek kijken.
Gelukkig zijn er ouders die hun kinderen met die van ons laten spelen ondanks het leeftijdsverschil. En op het schoolplein wordt er inmiddels ook niet meer zo raar tegenaan gekeken.
Wat het moeilijkste is , is denk ik dat ze geen volwassenen zijn, maar ze ook niet echt tussen de reguliere kinderen passen. Waardoor ze er toch voor zouden kunnen kiezen om zich dan maar bij de volwassenen aan te willen sluiten. En dat is een jammerlijke valkuil. want kinderen horen bovenal gewoon lekker kind te kunnen zijn!
Groetjes Connie
Dit is eigenlijk het enige van ons 5 jarige baasje waar ik echt niet tegen opgewassen ben: de verbale provocatie, het doorgaan om gelijk te krijgen en dan de enorm agressieve, destructieve en provocerend boze frustratie die zomaar ineens losbarst omdat….. eigenlijk weten we nooit precies waarom. Alleen maar dat er iets is dat wij hebben gezegd/gedaan waarom hij zegt dat wij stom zijn en gemeen, dat hij gelijk heeft en wel ergens anders gaat wonen omdat hij hier niet past. Het kapot maken van spulletjes die hem of ons dierbaar zijn om maar zijn punt te kunnen maken.
Het wordt dan niet alleen een verbaal maar ook fysiek gevecht, dat pas stopt als wij zelf laten zien dat wij er ook verdrietig van worden. Dan komt er een breekpunt, een enorme huilbui en eindelijk de toelichting wat wij dan verkeerd gedaan hebben. Dat kan hij dan achteraf ook uitstekend verwoorden en vanuit zijn optiek heeft hij dan echt wel een punt. Maar ja, hij is echt pas 5…. !
Dan is ook alles weer goed en is iedereen weer blij. Totdat het de volgende dag weer gebeurt. Wij denken dat het een vorm van faalangst is, de angst om niet te voldoen aan al die eisen die hij zichzelf oplegt. Hij gaat dan ook binnenkort naar een faalangstcursus voor slimme kindjes. Hopelijk geeft hem dat wat lucht…
Wat een herkenbaar verhaal. Wij lopen bijna op onze tenen omdat Anne (5) ontploft, roept dat wij stom zijn, ergens anders wil gaan wonen of nog erger dood wil. Allemaal om dingen die er na de boze bui heel moeilijk uitkomen. Op school vindt ze het meeste saai en krijgen we de spons maar niet gevuld, de juffen doen de uiterste best. Sinds vandaag maar een serieus project Anne ervan gemaakt. Maar wat is het moeilijk. Wie weet wat ik nog meer kan doen. Zijn hier rugzakjes voor aan te vragen?
Hoihoi,
Wat een herkenbaar verhaal zeg! en wat een opluchting dat ik niet de enige ben die dit mee maakt want zo lijkt het wel soms 😉
Mijn dochter is ook 5 en zit nu in groep 3, groep 2 heeft ze overgeslagen. Geen idee of ze hoogbegaafd o.i.d is, maar op het moment heeft ze wel een ontwikkelingsvoorsprong.
Ik had maatschappelijk werk ingeschakeld omdat mijn dochter haar gedrag thuis helemaal uit de hand liep. Eigenlijk bij iedereen bij wie ze zich vertrouwd voelt, bij andere mensen en op school was ze ontzettend lief, luisterde ze goed etc, allerlei dingen die wij thuis niet herkenden.
Ook ik herken de opmerkingen als: Ik ga wel ergens anders wonen (of juist jullie moeten me maar verkopen) Je bent de stomste moeder van de hele wereld en ik hoop dat je dood gaat enzovoorts, wat vervolgens een halve minuut later weer kan omslaan in: je bent de allerliefste moeder van de hele wereld, ik hou zoveel van je en ik wil voor altijd bij je blijven.
Zij vind ook altijd dat zij gelijk heeft en kan zich niet goed inleven in andermans emotie en als ze straf krijgt komt dat altijd voort uit iets wat ik niet goed heb gedaan ipv zij zelf. Herkennen jullie dit ook?
Maatschappelijk werk kon iig geen reden voor haar gedrag vinden en raadde ons speltherapie aan. Zij had het idee dat mijn dochter te weinig uitdaging kreeg op school en na een hoop overredingskracht en testen (ze laten je kind niet snel een klas overslaan, wat ook wel logisch is natuurlijk) zit ze nu in groep 3 en gaat het wel wat beter. Alleen de nachten zijn nog dramatisch en slaapt ze bijna nooit voor half 10…
Ik ga nu toch weer hulp inschakelen bij een kinderpsycholoog oid want nog regelmatig lopen de ruzies uit de hand en dat heeft op iedereen een negatief effect en vooral natuurlijk op haarzelf.
Ze werken trouwens niet meer met rugzakjes op school nu, ze kunnen een soort arrangementen aan vragen per kind. Dit weet ik toevallig omdat mijn zoon een erg groot concentratieprobleem heeft maar bij geen enkele test blijkt dat hij daadwerkelijk iets heeft. Ondanks dat er geen diagnose is gesteld kunnen ze nu wel dingen voor hem aanvragen dus dat is wel fijn! Je kan dus altijd op school vragen wat de mogelijkheden nu zijn 😉
Groetjes Kelly
Het is de leeftijd…. (blij dat ik dat ook eens kan zeggen) Hier ook een 5 jarige dame! Oh wat jullie schrijven is hier exact zo!
Dames, bedankt voor jullie reacties! Groet, Renata
Hier hetzelfde. Zolang hij inspraak heeft en hoort wat de reden is weinig tot geen problemen. Maarja, soms heeft meneer een andere mening en dan is hij zeer gefrustreerd. Dan is de wereld een tranendal en is iedereen tegen hem. Ook als hij alleen z’n teen gestoten heeft maar dat is een ander verhaal. Blijkbaar zijn die gevoelens dan zo sterk dat hij het er op die manier uitgooit. Maar eh..moeders is af en toe zelf net zo dus ik begrijp het ook wel. De wereld is af en toe ook onbegrijpelijk en onrechtvaardig. Zeker als je een kritische blik hebt. Als we daar dan even over praten dan begrijp hij ook wel weer dat het geen zin heeft om brutaal te doen. Maar je moet hem wel met respect behandelen inderdaad want anders vind meneer het gewoon gerechtvaardigd om zo tegen zijn ouders te praten. En tja, heeft hij daar ook niet een beetje gelijk? Gelukkig helpt praten op een rustig moment heel goed. Ik krijg dan een knuffel en de lucht is weer geklaard terwijl dat er dan even geleden nog niet naar uit zag!!
Gewoon rust
Ik weet dat het moeilijk is
Hm hier maar de aftrap dan.
Hier dus een 6-jarige dame waar wij weleens gefrustreerd uitroepen “zeg… Je bent 6, geen 16!”
Overigens.. Een stuk minder gefrustreerd dan dat jij suggereert kn je stukje.
Ze heeft in heel veel dingen inspraak…. En ik hoor graag haar mening.
Soms ook omdat ze er toch met een frissere blik tegen aan kijkt dan ik.
Gewoon omdat ze nou eenmaal 6 is en geen 35 🙂
Maar afgezien van een halfbakken huilbui (zeer goed te onderscheiden van echt huilbuien) gaat toch wel goed over het algemeen.
Ze heeft een mening en inspraak, geen beslissingsrecht 🙂
Overigens.. Zelf d’r kleren uitzoeken en aankleden doet ze al vanaf een jaar of 2.
Ik dacht altijd dat dat gewoon een meisjesding was.
En ik zag geen reden om af te dwingen welke kleren ze aan moet gezien ze zelf al prima doorhad welke combinaties resulteerde in omkleden en welke gewoon gedragen kunnen worden 🙂
Enige waar nog steeds goed opgelet moet worden is dat ze niet de hele week datzelfde favoriete jurkje aanheeft.