Waar kun je op letten als je wilt weten of je kind hoogbegaafd is:
Het valt mij op dat allerlei specialisten zeggen dat als een kind nog jong is wij niet spreken over hoogbegaafdheid maar over een ontwikkelingsvoorsprong. Ik vind dat een beetje jezelf voor de gek houden. Je bent namelijk hoogbegaafd geboren. Je zult het misschien niet meteen willen of kunnen meten met een IQ test maar hoogbegaafd ben je. Er zijn ook hoogbegaafde baby’s, peuters en kleuters. Je blijft hoogbegaafd voor de rest van je leven (tenzij je een hersenletsel oploopt). Als je vermoedt dat je kind hoogbegaafd is, hoef je niet meteen een IQ test te laten doen. Dat is niet nodig en vaak niet betrouwbaar. Je kunt aan de hand van andere kenmerken zien of je kind (wellicht) hoogbegaafd is. Deze kenmerken zijn:
- Algemene ontwikkeling loopt vooruit – zo vroeg als in babytijd (glimlachen, kruipen, lopen); praten met volzinnen.
- Vroege taalvaardigheid – ook baby’s reageren op zinnen, luisteren naar gesprekken. Sommige kinderen praten in volzinnen met 18 maanden.
- Ongebruikelijke concentratie – terwijl sommige eenjarigen snel door een boek bladeren, kan jouw kind met aandacht naar plaatjes kijken. Ze luisteren ook aandachtig naar verhalen en bestuderen de plaatjes.
- Gevorderde observatievaardigheden – je kind kan je soms verrassen door zijn oog voor detail.
- Ongebruikelijke nieuwsgierigheid – hoogbegaafde kinderen onderzoeken dingen vaker en langer. Als ze eenmaal kunnen praten wordt hun nieuwsgierigheid heel duidelijk.
- Bijzonder goed geheugen – hoogbegaafde kinderen hebben niet zoveel herhaling nodig om iets te leren. Met een klein beetje oefening kunnen ze kleuren, vormen, namen van dieren e.d. onthouden.
- Interesse in het lezen – sommige kinderen leren zichzelf lezen als ze 2 of 3 zijn, maar de meeste tonen interesse in boeken en gedrukte woorden.
- Ongeduld met hun eigen beperkingen – hoogbegaafde peuters en kleuters kunnen erg gefrustreerd raken als ze iets willen doen dat binnen hun mentale mogelijkheden ligt maar niet binnen hun fysieke.
- Begrijpt complexe concepten – ze laten getalbegrip zien, kunnen optellen en aftrekken uit hun hoofd, ze kunnen een ingewikkelde oorzaak-en-gevolg-relatie zien (als ik mijn glas melk in de vriezer stop, kan het barsten).
Wil je meer te weten komen over de begeleiding van je hoogbegaafde kind? Zoek naar workshops in de Agenda of boeken.
kan het zijn dat mijn zoon hoogbegaafd is? mijn man denkt dit namelijk wel. mijn zoon is 6 en zit en groep 3. in groep 2 had juf in het rapport gezet dat hij nog niet kon optellen met sprongen van 2. thuis deed hij de tafel van 1,2,5 en 10 en heeft zelf de link gelegd hoe de tafel van 9 moet. Hij zegt bij de 1 er 1 op en de ander er 1 af. groep 3 juf zei hij moet eerst sommen tot 10 kunnen zonder na te denken..thuis doet hij dit zomaar en hij vraagt alles en onthoudt alles.
Hij heeft veel last van spanningen, is een slechte slaper en bang voor donker. Op sxhool gedraagd hij zixh keurig en zegt ook tegen juf ja vervelend doe ik thuis wel op school word juf boos.
Toen hij net na groep 3 ging ging het veel beter omdat hij nieuwe info kreeg nu begint hij weer in de oude patroon te vallen.
ik weet het niet. Zien wij dingen verkeerd? somminge dingen met gwdrag op uw website kloppen helemaal. Hij kon alleen niet snel praten en heeft logepodie gehad. Heel kort want ze zei hij kan het wel maar doet het niet..
Hij heeft ook fysio voor zijn gedrag gehad maar dit is gestopt. hij ging in haar spelletjes eigen spelletje bedenken en bespeelde de therapeut.
groet,
jannie
Hallo Jannie, dat zou wel eens kunnen. Je kunt mij altijd mailen voor een afspraak en een didactisch onderzoek en/of je kunt deelnemen aan de mastermind groep voor ouders die in januari start https://www.ieku.nl/hoogbegaafde-rebel-groeit-op/. Met een didactisch onderzoek hebben jullie concrete adviezen over wat je zoon nodig heeft en meer inzicht in zijn ontwikkeling, de mastermind groep kan je sterken in de zoektocht 🙂
Hoi Renate, mijn zoontje zit in groep 5. Haalt nette citoscores maar in groep 4 hele hoge piek bij M4 tot boven aan tegen de lijn van de grafiek.
Op rapport vanafgelopen week:
Begr.lezen II met M4 piek I naar 210
Rekenen I met M4 piek 260
Spelling altijd randje I/II met piek E3 naar ong 270 en nu randje II/III
DMT altijd net onder gemiddeld, randje III/IV
Al vanaf psz bij elk startgesprek aangegeven dat er meer in hem zit dan men te zien krijgt. Geen enkele leerkracht lijkt dat eruit te kunnen halen en zeggen nu: “Als hij maar lekker in zijn vel zit.” Maar daar heb ik de laatste tijd ook mijn bedenkingen over. Nu is mijn zoontje iemand die niet gauw klaagt, niet opvalt in de klas, netjes meedoet (aanpast?) en zich bijna overdreven aan de regels houdt. Hij liet zich als kleuter afslaan en deed niets terug omdat de regel was dat je niet mocht slaan.
Soms legde ik aan (zwem)leerkrachten uit dat hij gebaat is met persoonlijke uitleg omdat hij zich niet altijd aangesproken lijkt te voelen als de groep als geheel werd aangesproken. Omdat hij niet opvalt en niet meer of minder doet dan wat verwacht wordt (hij is geen strever) krijgt hij ook geen extra aandacht waardoor hij bijvoorbeeld langer over zijn zwemdiploma s deed dan nodig was.
Begin dit schooljaar gaf hij aan dat hij vond dat hij te lang moest luisteren naar instructie en dat hij daarna geen zin meer had om de les te maken. Van de juf mocht hij dan eerder beginnen als hij dacht te weten wat er gedaan moest worden. Ook gaf hij aan dat t rekenen te makkelijk was en toch had hij de sommen niet op tijd af. Werktempo ligt te laag volgens de leerkracht. Mijn zoontje zegt dat t zoveel sommen zijn die hij al lang kent en raakt daar niet gemotiveerd van. Gevraagd om n plusboekje maar die zou ie pas krijgen als ie in de methode een bepaald aantal sommen af heeft (waar die dus t nut niet van inziet). Nu uiteindelijk toch n plusboekje gekregen (nog steeds nadat alle “saaie” sommen zijn gedaan) en hij zegt daarover: yes moeilijk!
Mijn zoontje (heeft een ouder zusje) kon zich van baby af aan goed zelf vermaken en vroeg bijna nooit om n speelkameraadje hoewel hij eenmaal samen ook goed kon samenspelen. Hij heeft nu ook veel vriendjes en voelt zich totaal niet belemmerd door leeftijdverschil. Hij gaat net zo makkelijk tussen (vreemde) veertienjarigen zitten en voelt zich dan net zo op zijn plek als met leeftijdgenootjes. Toch na de zwemles op voetbal gedaan om ervaren van samenspel mee te geven. Uiteindelijk na 3 jaar eraf gehaald omdat t spelletje m echt niet ligt terwijl hij er nooit dramatisch over heeft gemopperd. Hij paste zich aan. (heeft er overigens wel fatsoenlijk leren rennen) Zit nu n half jaar op judo maar vind dat ie teveel na moet doen. Heeft zelf ook schaakclub gekozen als hobby (spelletje heeft hij bij ons nooit gezien) en dat doet ie graag maar blinkt er niet opvallend in uit. Ook zit hij op muziekles en dat vindt ie prima. Heeft de afkeer van sport een link met (hogere) intelligentie?
Ik zie denk ik geen overduidelijke overeenkomsten met signalen voor hb die op deze site genoemd staan zoals zichzelf leren lezen of rekenen. Toen hij in groep 1 zijn naam kon schrijven wilde hij t niet eens trots aan de juf vertellen, want hij speelde liever in de blokkenhoek. Wel viel t op toen hij ging praten dat ie overduidelijk articuleerde.
Ook grote interesses voor bijzondere dingen heeft hij niet. Maar raakt t misschien net aan. Hij heeft wel belangstelling (maar niet extreem) voor robot/computer/gamen en beginnend programmren. Vond een 3d teken-computerprogramma van n oom interessant en vroeg ook om zo’n programma. Vroeger veel met lego gespeeld. En dan 1x opbouwen volgens t boekje (wat m al jong aardig afging)en vervolgens vooral zelf bouwen. Hij had op n gegeven moment niet de behoefte om meer lego te verzamelen van een bepaald thema want hij had meer dan voldoende om zelf dingen te verzinnen.
De laatste tijd geeft hij aan niet naar school te willen. Voor mij n heel belangrijk signaal om serieus te nemen omdat hij nooit klaagt. “Ik wordt wel vuilnisman” zegt ie. En als ik zeg dat ie straks op de middelbare op zijn eigen niveau mag leren vraagt ie: “Mag ik dan ook over robots leren?” Als ik dat bevestig ziet ie school toch wel weer wat zitten.
Afgelopen donderdag rapport gekregen. Leerkracht schrijft dat mijn zoon wel vraagt om meer, maar dat ie eerst moet laten zien dat ie de basisstof beheerst en werktempo omhoog moet.
Ik denk niet perse aan hb. Maar denk je dat ik wel iets moet doen met m?
Ik weet bijna zeker dat er meer in zit. Hij lijkt op t eerste gezicht geen behoefte te hebben dat te laten zien. Toch voelt t of mijn kind niet gezien wordt.
Heb jij advies voor mij? Moet ik laten doortoetsen op school? Heb dinsdag rapportgesprek maar ik weet t ff niet.
Hallo Aatje, bedankt voor je reactie. Op deze site staan lezen en rekenen niet als kenmerken van hoogbegaafdheid, dat heb je denk ik verkeerd begrepen. Hoogbegaafde kinderen kunnen zichzelf leren lezen maar lang niet ieder kind doet het. Over wat hoogbegaafdheid is kun je hier lezen https://www.ieku.nl/wat-weet-je-van-hoogbegaafdheid/.
Ik denk dat het goed zou zijn als je zoontje didactisch doorgetoetst wordt door een ervaren specialist die ook de school kan adviseren over onderwijsaanpassing en begeleiding. Zoals ik vaak uitleg, het onderwijs wordt bottom-up aangeboden en er zit erg veel herhaling in. Hoogbegaafde kinderen leren top-down en hebben ongeveer 25% van de herhaling nodig. Je kunt je dus voorstellen dat je zoontje zich niet kan concentreren en dat hij het schoolwerk saai vindt.
Ik zou niet laten doortoetsen op school, tenzij ze goed weten hoe ze kunnen kijken wat je zoontje kan. Dat is niet met de CITO en dat is niet met de bottom-up benadering…
Beste Renate,
Mijn man en ik blijven twijfelen of onze zoon van 4 (in juni 5) hoogbegaafd is. Hij laat wel gedrag zien dat bij hoogbegaafdheid past, legt snel verbanden, is extreem nieuwsgierig (vooral wetenschappelijke dingen) kan een beetje lezen (heeft niet zijn interesse). En heeft zichzelf leren optellen toen hij nog geen 4 was. Op school zien ze een normaal kind dat leuk meedoet en met de kinderen uit de klas speelt. Met deze kinderen wil hij niet afspreken en ze ook niet uitnodigen op z’n feestje. Wij merken dat hij wel heel sociaal is als hij met oudere kinderen (vanaf 6) speelt. De juffen denken dat dit komt omdat hij hetzelfde wil zijn als zijn broer van 6. Sinds kort zit hij op schaken. Dit leert hij van z’n opa en heeft zijn volle interesse. Hij heeft tot nu toe alle wedstrijden gewonnen daar, ook van kinderen van 10. Ik heb eigenlijk twee vragen. Is het niveau waarop mijn 4 jarige schaakt (en zijn interesse heeft inclusief lange concentratiespanne) een indicatie dat hij hoogbegaafd is of kun je de dit aan elk kind leren én wat zou je ons als ouders adviseren op het gebied van school? Moeten we actie ondernemen en zo ja wat is de beste stap?
Beste Sophie, vooral het zichzelf leren optellen, inzicht, de snelheid van denken en leren wijzen er op dat jullie in ieder geval met de school moeten bespreken hoe het onderwijs passend kan. Dat jullie zoon niets op school laat zien en een ideale leerling lijkt, zegt juist (in contrast met zijn bezigheden thuis) dat hij zich aanpast = sociale vaardigheden en de behoefte om erbij te horen en niet anders willen zijn. Ik zou met de school gaan praten en een ervaren specialist hoogbegaafdheid inschakelen. Soms kunnen scholen het zelf, maar meestal onderschatten ze toch het kind of hebben ze een verkeerd beeld van hoogbegaafdheid…
Groeten, Renata
Beste Renata,
Mijn zoontje van 3,5 heeft inderdaad alle kenmerken van hoogbegaafdheid. Nu staan we op het punt een basisschool te kiezen voor hem. We hadden aanvankelijk gekozen voor het vrije onderwijs maar daar beginnen ze later met bijvoorbeeld leren lezen dan reguliere scholen terwijl mijn kind al een half jaar probeert te leren lezen. Ik begin steeds meer te denken dat het vrije onderwijs juist niet geschikt zal zijn voor hem. Nu heb ik vrijdag een afspraak op een montessorischool. Hoe zouden we nu de beste keuze kunnen maken? Heb je enig idee?
Groetjes Amber
Hallo Amber, bedankt voor je reactie.
Kies bij het zoeken naar een school voor een programma dat:
o zich aanpast aan de behoeftes van hoogbegaafde kinderen
o kinderen betrekt bij activiteiten en ze creatief laat denken
o een aantal materialen biedt om te verkennen of onderzoeken
o methodes durft los te laten
o kinderen aanmoedigt om te spreken, vragen, discussiëren en actief betrokken te zijn bij het leren
o kinderen helpt om hun interesses en talenten te volgen
o ouders aanmoedigt om betrokken te zijn
Hallo Rene,
Is her verstandog om mijn dochtertje met ontwikkelingsvoorsprong jong naar een peuterspeelzaal te brengen? k heb mijn dochtertje ingeschreven voor de peuterspeelzaal. Dat start in principe vanaf 2,5 jaar. Ik denk echter dat ze er al aan toe is. Ze is nu 25maanden en is wijs voor haar leeftijd: benoemt kleuren Incl grijs, paars, roze, wit, zwart, oranje, bruin; ze telt tot tien, telt afwijzend tot drie, spreekt in zinnen tot 5 woorden, is ondernemend, heeft een sterke eigen wil, kleedt zichzelf aan en uit (broek, jas, sokken, schoenen), kent begrippen boven en beneden, kijkt zelf bij oversteken. En dat hoewel ze prematuur was 5wk), dus ze zou nu net 2 jaar zijn. Ik heb wel eens de indruk dat mijn beide kinderen prematuur waren, omdat ze memtaal gewoon al klaar waren voor de buitenwereld. Mijn dochtertje is motorisch overigens niet enorm vlot, haar spierspanning is wat laag en dat belemmert haar fysieke ontwikkeling. We zien ook asymmetrische fysieke ontwikkeling sinds haar geboorte. Periodes van maanden dat ze consequent haar linker arm/rechter voet/ rechter arm ondermatig of afwijkend beweegt. Dit trekt vervolgens na enkele maanden weer bij. Maarja, ik dwaal nu af. Mijn vraag is dus: denk je dat het goed is een relatief jong kind al vroeg naar de peuterspeelzaal te brengen? Zal ik daarop aandringen? En wat als ze over een jaartje ‘klaar’ is bij de psz, wat dan? Ze gaat overigens nu 2,5 d/w naar een kdv groep voor 2 jarigen. Daar zou ze dan 2 d/w blijven en 2 dagdelen naar de psz gaan.
Excuses voor de spellingsfouten, ik schrijf op mijn telefoon…
Beste Dien, zodra je dochter zich niet prettig gaat voelen op de PSZ kun je haar daar weghalen. Het is niet handig om haar te veel stres te laten ervaren doordat ze zich daar niet lekker voelt. Maar als ze een voorsprong heeft, zal ze zich daar waarschijnlijk eerder op haar gemak voelen en zal ze dus waarschijnlijk eerder uitgekeken zijn. Op de PSZ zijn kinderen tot een bepaalde leeftijd, het kan dus zijn dat ze nu wel aansluiting vindt en later niet meer omdat de oudste kinderen al weg zijn. Dit geldt overigens ook voor KDV. Als je dochter misschien 3 is, zullen ze werkjes en speelgoed voor kinderen ouder dan 4 jaar moeten regelen. Of ze kan eerder naar de basisschool.
Groeten, Renata
Ook heb je de diagnose Asperger Syndroom kan je ook hoogbegaafd zijn. Vaak komt dat bij de test niet naar uit omdat naar de autistische trekken word gekeken. Heb overal naar de speciale test voor hoogbegaafdheid gevraagd maar deze moet je overal zelf betalen? Hoe kan dat ? Kind moet alleen met de diagnose HANDICAP rondlopen en niemand helpt om nu grondig na te kijken. Zit overal op A + niveau en zit in VWO plus, speelt viool en piano maar wij zullen het gewoon met een iets bovengemiddelde uitkomst doen. Heeft iemand een idee wie ons kan helpen met de hoogbegaafdheidsonderzoek zonder dat wij alles moeten zelf betalen? Wil dat mijn dochter de hulp krijgt die ze nodig heeft en niet alleen maar een etiket. Bedankt voor jullie hulp