Hoogbegaafde meisjes verdienen bijzonder aandacht binnen de groep hoogbegaafden. Waarom? Doordat ze zich al na een dag op school hebben aangepast, ziet niemand dat ze hoogbegaafd zijn, zelfs hun ouders niet. En dat blijven ze hardnekkig hun hele leven doen als niemand hen terwijl ze nog jong zijn helpt zichzelf te worden.
“Ik had helemaal niet door wat Marit kon, totdat ik met haar op de gang een op een ging werken. Ze heeft zo’n grote woordenschat en zulke bijzondere ideeën! Ze durft het niet in de klas te laten zien, omdat ze niet anders wil zijn.”
Aanpassing
Hoogbegaafde meisjes zijn, net als alle andere hoogbegaafde mensen, intens en gevoelig. Vooral de intensiteit en emotionele hooggevoeligheid maken dat meisjes zich sociaal wenselijk gedragen. Ze willen aan verwachtingen van anderen voldoen en het ‘goed doen’. Ze letten op wat de leerkracht verwacht van de klas en doen het braaf na. De sociale aanpassing kan zo ver gaan, dat ze op den duur zelf niet meer weten wie ze werkelijk zijn.
In een klas is het meestal moeilijk voor alle kinderen die ‘anders’ zijn. Mensen houden over het algemeen niet van ‘anders’. Daarom voelen hoogbegaafde meisjes zich vaak buitengesloten. Ze hebben geen aansluiting met leeftijdgenoten, ze leren anders en ze begrijpen soms schijnbaar eenvoudige opdrachten of instructies niet. Ook doorgronden ze sociale interacties sneller en hebben ze andere interesses. De diepgang van hun denken en onderwerpen die hen interesseren kunnen ze niet delen met klasgenoten. Je kunt je misschien voorstellen hoe zo’n meisje probeert te overleven in een reguliere klas.
Talenten camoufleren
Veel hoogbegaafde meisjes ontkennen of camoufleren hun talenten op weg naar volwassenheid. Ze zien de nadelen van het hoogbegaafd zijn. Ze voelen zich genoodzaakt te kiezen tussen populariteit of het halen van academische doelen. Sociale relaties winnen het vaak van intellectuele interesses. Hoogbegaafde meisjes zijn over het algemeen sociaal gevoeliger dan hoogbegaafde jongens en daardoor pikken ze sneller sociale richtlijnen op en weten ze hoe ze zich moeten aanpassen. Om anderen plezier te doen hebben ze de neiging onder hun niveau te gaan zitten, vaak ervoor kiezend die anderen te helpen in plaats van zelf te leren.
Talent ontdekken en ontplooien
Meisjes hebben in het bijzonder steun nodig bij het nadenken over het dilemma dat ze hun talent moeten kunnen laten zien én ontwikkelen en tevens hun sociale aanpassingen moeten herkennen. Ze moeten ontdekken wie ze zijn en wat ze nodig hebben. Daarnaast moeten ze leren te vragen wat ze nodig hebben.
Voor de leerkrachten geldt dat ze hoogbegaafde meisjes moeten leren begrijpen (intensiteit, emotionele gevoeligheid, empathie, sociale betrokkenheid, aanpassing, veel doordenken en nadenken, pleasen). Veel meisjes weten niet eens van het bestaan van hun talenten en hebben leerkrachten nodig die hen helpen die talenten te ontdekken. Ze ervaren vaak alleen dat ze anders zijn en zich anders voelen, maar hebben hierbij eerder een negatieve dan een positieve connotatie.
“Kim zit in groep 5. Haar ouders hebben mij benaderd, omdat ze merken dat Kim niet meer naar school wil. Haar Cito-scores zijn slecht, ze is niet gemotiveerd en ze heeft weinig contacten in de klas. Onlangs is ze via de school getest en daar kwam een IQ van 82 uit. De ouders schrokken van dit resultaat. Zij dachten altijd dat hun dochter hoogbegaafd was. Tot voor kort en tot de uitslag van deze test. Want nu gingen ze twijfelen.
Ik heb Kim ontmoet voor een didactisch onderzoek. Ze was voorzichtig, bang om fouten te maken en dacht bij veel opdrachten dat ze die niet kon. Na een korte instructie bleek dat ze snel begreep wat de bedoeling was en ze had de meeste opdrachten goed gemaakt. Tijdens mijn contact met Kim bleek al snel dat ze een bijzonder meisje is. Ze denkt snel, heeft een grote fantasie, heeft brede interesses en praat enthousiast over allerlei onderwerpen. Ik merk dat Kim verbanden kan leggen en dat ze veel vragen produceert. Als ik mijn observaties en de beschrijving van de ouders hoe Kim was en is samenvoeg, kom ik tot de conclusie dat ze waarschijnlijk uitzonderlijk begaafd is.
Dit onderzoek heb ik samen met de ouders op school besproken. Ik heb tijdens het gesprek uitgelegd waarom ik het vermoeden heb dat Kim uitzonderlijk begaafd is. Zij durfden dit vermoeden aan te nemen en daarop een plan voor haar maken. Het belangrijkste doel voor school is het welbevinden van Kim en daarvoor zijn ze bereid out of the box te denken en flexibel te zijn. En dat zijn precies de juiste eigenschappen die nodig zijn om hoogbegaafdheid bij meisjes te ontdekken en er adequaat mee om te gaan.”
Meisjes moeten ontdekken wie ze zijn
Het is belangrijk te begrijpen dat identificatie van hoogbegaafde meisjes meer vergt dan simpelweg het uitbreiden van beschikbare methodes. Leerkrachten zullen een aantal aanpassingen moeten overwegen in hun instructiestrategie en de manier waarop ze activiteiten organiseren. Meisjes kunnen hun talenten niet laten zien als er niet de juiste voorwaarden worden geschapen. Ze hebben belangrijke anderen nodig om zichzelf te durven zijn en om te ontdekken wat ze kunnen.
Lees ook: 10 tips voor onderwijzers van hoogbegaafde meisjes en 10 tips voor opvoeding van hoogbegaafde meisjes.
Wil je meer leren? Bestel dan deze online cursus
Begrijpelijk dat veel hoogbegaafde meisjes zich aanpassen aangezien je uitspreken en volharden in je eigen visie en standpunten ongenadig wordt afgestraft is mijn persoonlijke ervaring.
Helaas was ik ook zo’n meisje, voelde me ook altijd niet begrepen en anders dan de rest..ik weet nu waarom…
En ik hoop Maria dat je inmiddels je plek hebt gevonden (anders heb ik tegenwoordig ook dagen en coaching voor vrouwen…)
Onze dochter zit in groep 8 en heeft gekozen voor een vo waar wij onze vraagtekens bij hebben voor haar. Maar ze wil zó graag “gewoon” zijn. Opgaan in de meute. Hoe kunnen we haar het beste begeleiden, voorbereiden, instrueren? Is deze cursus daar ook geschikt voor?
Door mijn dochter (en zoon maar die heeft andere kenmerken dan die ik en mijn dochter hebben) ben ik er ook achter gekomen dat ik het ook ben… Wat heb ik moeten rouwen, dagen depri geweest. Als ik terug denk, zijn er zo veel gemiste kansen. Had ik maar op jonge leeftijd geweten dat ik dat was met ouders die me steunden, dan was ik nu een heel ander mens geweest. Op school hebben ze het beiden pittig, ze worden helaas niet begrepen, niet door klasgenoten maar ook niet door docenten. Het is geen nieuw fenomeen hb bestaat al sinds er mensen zijn, waarom is er nog steeds geen passend onderwijs voor deze kinderen? Het lijkt wel alsof de maatschappij deze groep kapot wil maken, vele hb’ers vallen uit hebben psychische klachten, waarom? omdat de maatschappij voor de gemiddelde mens gemaakt is. HB’ers moeten zich continue aanpassen, de meesten zijn zichzelf totaal verloren. Dan heb we het nog niet eens over de daklozen… ja inderdaad… En tieners die niet meer willen leven en depressief zijn…. Wij leggen ons kinderen uit hoe ze in elkaar zitten, op school kunnen ze helaas niet zich zelf zijn, dan zoeken we het maar buiten school. Ze zijn zo talentvol, als ze interesse in iets hebben dan zijn ze niet te stoppen maar kom je met iets wat hun niet boeit dan maak je hun leven echt zuur maar goed, we leren ze ook dat wij sommige dingen echt niet leuk vinden maar toch wel moeten doen. Al met al zien wij een goede richting met onze kinderen gaan wanner wij hun interesses kunnen voeden. Logistiek is het soms een behoorlijke uitdaging, 2 kinderen, elk kind 4 buitenschoolse activiteit in de week. Als het maar gelukkige volwassenen worden dan is ons missie geslaagd.
Ik was zo’n meisje. Naar dat dit nog niet veranderd is…. dit tekentje voor je hele leven.