In de laatste paar artikelen probeer ik je kennis te laten maken met hoogbegaafdheid van binnenuit en inzichten aan te reiken, die volgens mij nodig zijn om verder te komen in het leven. Een opsomming van feiten of kenmerken, een driestappenplan of een sheet is meestal niet iets wat voor een blijvende verandering zorgt, het is vaak een behoorlijk versimpelde weergave van de werkelijkheid. Om blijvend je denkpatronen, je handelen of de kijk op jezelf en de wereld te veranderen, heb je diepgang en inzicht nodig. Bovendien moet je daar keihard voor werken. Eerst misschien aan jezelf en je eigen inzichten en dan kun je je kind helpen zelfredzaam te worden en tros te zijn op wie het is.

Eerder schreef ik een artikel over hoogbegaafde rebel. Met een rebel bedoel ik niet iemand die tegendraads, opstandig is en zich alsmaar verzet tegen wat is. Met een rebel bedoel ik iemand die zelfstandig en kritisch denkt, zonder oordeel naar anderen kijkt en bevrijd is van conditionering, iemand die zijn eigen pad kiest met respect voor anderen en leeft vanuit zijn authenticiteit en autonomie.

Ten tijde van een crisis, wanneer de autoriteiten vertellen wat je moet doen en welke regels je moet volgen, zou je misschien verwachten dat een rebel zich verzet. Dat is niet de betekenis van een rebel die ik voor ogen heb. Die rebel aanvaardt de regels van de autoriteiten juist, omdat hij uit respect voor anderen handelt. Het betekent echter niet dat hij blindelings volgt en klakkeloos aanneemt wat gezegd wordt en dat hij zich geen eigen mening vormt. Kennis beschermt, onwetendheid brengt gevaar. Een hoogbegaafde rebel gebruikt zijn geweldige brein waar het voor bedoeld is. Hij neemt kennis tot zich en vormt zijn eigen mening. Dat kan prima naast regels en wetgeving bestaan.

Authenticiteit versus onechtheid

In het artikel Laat je hoogbegaafde kind zien wat authentiek zijn betekent schreef ik over authenticiteit. We beginnen een niet-authentiek leven te leiden als we ons zorgen maken over wat andere mensen van ons denken en hoe ze ons zien. Dat resulteert in gedrag dat andere mensen behaagt en levert een gebrek aan grenzen op. Vervolgens maken we een neppersoon van onszelf, die op een bepaalde manier verschijnt op basis van het sociale imago dat we willen uitbeelden (dat kan op het werk anders zijn dan tijdens feestjes of bij je moeder op de koffie). We identificeren ons dan met onze externe ego-persoonlijkheid en creëren een verdere loskoppeling van ons ware zelf. Alle gevoelens en emoties die in tegenspraak zijn met het ideaalbeeld dat we van onszelf hebben, duwen we in het onbewuste. Dit resulteert ook in onderdrukking van onze wonden, trauma’s en ‘negatieve’ emoties die we niet graag voelen, uiten en tonen.

Tim is een jongen van vijf. Ik ontmoette hem voor het eerst in 2019 toen hij nog net geen vier was. Hij is uitzonderlijk begaafd. Tim had zich al tijdens de peuterspeelzaalperiode aangepast aan de verwachtingen van anderen. Toen hij voor het eerst bij mij kwam, was hij voorzichtig en het kostte me even voordat hij een beetje zichzelf durfde te zijn. Zijn en leren vanuit je authentieke ik, vanuit je autonomie, is heel natuurlijk en vanzelfsprekend voor uitzonderlijk begaafde mensen. Als je dan te maken krijgt met ‘de autoriteit’, in zijn geval in de persoon van de peuterleidster en later de kleuterjuf, wil je het ‘goed’ doen en pas je je aan. Dat is je sociale vaardigheid. Toen ik Tim de laatste keer sprak, heb ik op verzoek van zijn ouders wederom gekeken naar zijn didactische niveau. Hij zit nog steeds in groep 2 en de school wil hem laten doubleren. Maar Tim leest op AVI Start niveau, hij heeft zichzelf leren lezen, hij is bijzonder creatief, speels, heeft getalbegrip vanaf groep 4 en begrijpt concepten tot aan het begin van het voortgezet onderwijs, heeft gevoel voor humor als een volwassene en zo zijn er nog meer punten. Tim leest als het niet moet, maar als hij er zelf voor kiest. Hij is autonoom en hij is zichzelf. Tim moet de ruimte krijgen om zich authentiek te ontwikkelen.

Authenticiteit betekent niet zomaar een verlangen of dwangmatigheid om uit te drukken wie je bent vanuit je neurotische narcistische ego, het betekent handelen vanuit je ware zelf. Daarom betekent echte authenticiteit in contact zijn met je innerlijk, je lichaam, je gevoelens, je geest. Je schrikt dan niet terug voor pijn en ongemak, maar ziet het als een teken om aan jezelf te werken, je bezig te houden met innerlijk werk zonder te proberen eraan te ontsnappen of de leegte op te vullen met externe input (kopen, uren op social media doorbrengen, praten over andermans problemen, tv kijken). Als je authentiek bent, is er geen scheiding tussen je uiterlijke en je innerlijke leven.

On-authenticiteit daarentegen is gebaseerd op een interne splitsing, een tegenstelling tussen hoe je handelt, wat je zegt en doet en hoe je je innerlijk voelt. Wanneer je vast komt te zitten in onechtheid verlies je je innerlijke leiding die verbonden is met wie je bent. Je navigatiesysteem is in de war (hierover verderop meer). On-authenticiteit is ook het resultaat van leven alleen vanuit je hoofd, losgekoppeld van de wijsheid van je lichaam (intuïtie). Hoe ernstiger de splitsing tussen lichaam en geest, hoe meer je uiterlijk zoekt naar geluk en vervulling.

De meeste mensen leven niet-authentieke levens vanwege sociale en culturele conditionering. De doelen, verlangens, behoeften of wensen die ze hebben en de levens of carrières die ze nastreven vanwege deze behoeften, wensen of verlangens, zijn meestal niet van hen op basis van wie ze werkelijk zijn, maar erin geslopen via hun opvoeding, onderwijs of cultuur. Deze geconditioneerde doelen dienen als buffers om te voorkomen dat ze de pijn, die ze op een onbewust niveau, vasthouden, onder ogen zien. Ze weten niet wie ze zijn en ook niet dat ze het niet weten. Er is geen echte individualiteit op dat niveau van zijn, maar alleen mechanisch leven onder de illusie van vrije wil, beïnvloed door het massabewustzijn van de groep. Na verloop van tijd kan een niet-authentiek leven leiden tot depressie en zelfs tot ziekte en ongemak. Dit kan zeer zeker vrij snel gebeuren bij hoogbegaafde en uitzonderlijk begaafde kinderen. Ze zien al op bijzonder jonge leeftijd dat de mensen om hen heen niet authentiek zijn en ze raken hierdoor in de knoop. En dan beland je in een medische molen met je kind, waarbij allerlei onderzoeken worden uitgevoerd, maar niets wordt gevonden.

Integere individualist

Individueel, vanuit jezelf, als je basis goed is, kun je echt betrokken zijn bij een groep, bij mensen, bij de maatschappij. Zelfstandig verantwoordelijkheid nemen voor je leven betekent niet dat je egoïstisch bent. Individuele verantwoordelijkheid moet niet verward worden met ‘ieder voor zich’, want dat is het niet. Het betekent dat iedereen een individuele verantwoordelijkheid aanvaardt voor het totaal. Dat betekent dat je niet afwacht of iemand iets doet, maar dat je zelf actie onderneemt. Daar heb je geen goedkeuring van anderen voor nodig. En als je geen goedkeuring van buiten nodig hebt, kun je over jezelf beschikken. Dan ben je vrij.

Een hoogbegaafde rebel is iemand die zijn intellect inzet voor zichzelf en voor anderen.

Het is heel regelmatig een onderdeel van een gesprek met leerkrachten: ze zien dat een hoogbegaafde leerling niet speelt met andere klasgenoten of dat de samenwerking niet lukt. Dan probeer ik uit te leggen dat een kind zich niet op een veilige, authentieke manier tot anderen kan verhouden als het niet weet wie hij is. Een hoogbegaafd kind moet weten dat zijn behoeftes op de eerste plaats komen. Dat heeft niets te maken met egoïsme maar met zelfbehoud. Alleen daaruit, als je sterk in je schoenen staat (omdat je weet wie je bent), kun je die integere individualist zijn. Gelukkig met jezelf zodat je het totaal kunt ondersteunen (met je werk, met je ideeën, met hulp aan anderen, met je inspirerende aanwezigheid).

Dwing hoogbegaafde kinderen niet om met anderen te spelen of samen te werken als ze daar niets voor voelen. Help ze eerder met socialiseren als ze het willen, maar bovenal leer hen hoe ze van zichzelf kunnen houden en voor zichzelf zorgen, zodat ze als individu gelukkig zijn.

Als een mens meer weet dan anderen wordt hij eenzaam. Eenzaamheid staat echter niet noodzakelijk in tegenstelling tot gemeenschap, want niemand ervaart de gemeenschap met anderen meer dan juist de eenzame. En gemeenschap bloeit slechts daar, waar elk individu zich zijn eigen aard herinnert en zich niet met anderen identificeert.

Carl Jung, Herinneringen, dromen en gedachten, pagina 305.

Eigen mening leren ontwikkelen

We leven in een zich snel ontwikkelende samenleving waar informatie en inzichten voor het grijpen liggen. Toch volgt de grootste deel van de mensen nog steeds één kanaal en één mening, zonder de tijd te nemen zich verder te informeren en te ontwikkelen. Het doet er niet toe welke mening of welk idee goed of fout is. Het gaat niet om zwart-wit denken. Het gaat erom dat je hoe dan ook niet automatisch aanneemt wat je in de media leest of hoort maar dat je zelf onderzoekt wat je van die ideeën en situaties vindt.

Kinderen leren vanaf dag één waneer ze in een klasje zitten om te reproduceren en zich te conformeren. Ze maken iets na, ze vertellen iets na, ze tekenen iets na, ze bouwen iets na, ze gedragen zich zoals van hen verwacht wordt en doen daarbij anderen na. Heel zelden word je aangemoedigd tot zelfstandig denken en creëren. Heel zelden word je gevraagd je brein echt te gebruiken. Je leert daardoor geen risico’s te nemen, risico’s van een eigen mening vormen en onafhankelijk leren denken. In een massa, verscholen achter de geldende opvattingen van anderen, is het veilig. Anderen napraten is veilig, omdat je je niet hoeft te onderscheiden. Als je je wel durft te onderscheiden moet je sterk zijn en stevig in je schoenen staan, want je onafhankelijke mening wordt je niet met dank afgenomen. Conformisme is de norm. Als je braaf doet wat je gezegd wordt, word je beloond.

Een rebel beschikt over voldoende kennis om onafhankelijk te kunnen denken.

Een rebel neemt zijn verantwoordelijkheid. Veel mensen lijken de neiging te hebben om activisme te gebruiken als een vermijding om zichzelf onder ogen te zien, om hun eigen verantwoordelijkheid te nemen en lopen gemakkelijk in de val van ‘slachtoffer/redder/vervolger’, waarbij ze het systeem/de overheid de schuld geven van hun lijden of ellende. Een rebel volgt zijn eigen weg, misschien wel binnen de beperkingen van een autoriteit, maar dan wel met een eigen doel en hij heeft er altijd over nagedacht. Een rebel doet niets alleen omdat het hoort of omdat het de regel is.

Een moeder vertelde mij over haar dochter Kathy. Vanaf de periode dat Kathy in de kleuterklas zat, was ze anders. Ze viel vooral op door haar sterke eigen wil en eigenzinnigheid. De juf had regelmatig een gesprekje met de moeder, omdat ze niet wist, hoe ze Kathy aan het werk kon krijgen. Met andere woorden, Kathy deed niet klakkeloos wat van haar verwacht werd. Zo zat Kathy op een dag in de kring van haar kleuterklas, waarbij iedereen een liedje moest zingen. Kathy wilde met geen mogelijkheid meezingen. De juf maakte zich zorgen, omdat ze vond dat Kathy niet sociaal was en niet betrokken bij de groep. Daarnaast dacht de juf dat Kathy de tekst van het liedje niet kon onthouden. Een probleem… Moeder hoort het aan en gaat vervolgens met Kathy naar huis, Kathy achter op de fiets. En wat schets haar verbazing? Ineens, op het stoeltje van de fiets, begint Kathy hardop het liedje te zingen…

Kritisch denken

In deze tijd van innovatie en onbegrensde mogelijkheden lijkt er een stilstand te zijn gekomen in denken, waarin verlamming en angst overheersen. Het moment dat iemand gestenigd wordt, ligt niet ver van ons verwijderd. Je denkt misschien dat ik overdrijf. Oké, er wordt niet letterlijk iemand gestenigd, maar wel figuurlijk. Op social media bijvoorbeeld gebeurt dit dagelijks. Er zijn gelukkig mensen die zich daar niets van aantrekken en kritisch blijven denken.

Kritisch denken betekent niet verzetten om het verzet. Mensen die demonstreren tegen maatregelen van de overheid of wat dan ook doen dit vaak vanuit angst. Ze zijn ergens op tegen en weten niet hoe het wel zou moeten. Dat is ook polarisatie en zwart-wit denken. Op die manier ontstaan er al snel twee kampen: mensen die voor iets zijn en mensen die ertegen zijn. Ik vraag je niet om voor of tegen iets te zijn. Ik vraag je om kritisch na te denken voordat je voor of tegen iets bent en niet klakkeloos aan te nemen wat er gezegd wordt door welke groep dan ook. En dan, als je erover hebt nagedacht en je bent voor of tegen, is het prima. Dan is het jouw keuze, die je in vrijheid en vanuit je autonomie hebt gemaakt. Dan heb je een onderbouwde tegenbeweging tegen welke waanzin dan ook en kun je het onder andere met een demonstratie duidelijk maken. Hoogbegaafde kinderen hebben het nodig dat ze kritisch en onafhankelijk leren denken, omdat het bij hun natuur hoort. Ze zijn in hun kern autonoom. Daarnaast kunnen hoogbegaafde mensen niet altijd sparren met ontwikkelingsgelijken en zijn dus meestal aangewezen op hun eigen oordeel. Ook daarin ben je dan een hoogbegaafde rebel.

Wat wil je je hoogbegaafde kind meegeven?

Tja, ben je zelf een hoogbegaafde rebel? Weet je wie je bent en leef je vanuit je authenticiteit? Autonoom en onafhankelijk van meningen van anderen?

Voor het volgen van iemand anders, van andere meningen is niet veel creativiteit nodig. Gewoon volgen wat door iemand is bedacht, je niets afvragen. Dat heeft de mensheid gebracht waar het nu is, in een achtergebleven versie van zichzelf, depressief, in een burn-out, stagnerend en niet in staat om persoonlijke macht en vrijheid te bereiken.

Als je een hoogbegaafde rebel bent, die vooruit wil, is daar een ongelooflijke en krachtige hoeveelheid creativiteit voor nodig. Je moet dan niet alleen uit elk verouderd paradigma ontsnappen, je moet niet alleen het nieuwe creëren, je moet je het ‘onmogelijke’ voorstellen en het mogelijk maken.

People are machines. Machines have to be blind and unconscious, they cannot be otherwise, and all their actions have to correspond to their nature. Everything happens. No one does anything. ‘Progress’ and ‘civilization,’ in the real meaning of these words, can appear only as the result of conscious efforts. They cannot appear as the result of unconscious mechanical actions.

~ G. I. Gurdjieff, In Search of The Miraculous

Onafhankelijke denker

Onafhankelijke denkers zijn verfrissend. Ze gebruiken hun eigen lens om informatie te filteren en hun gedachten om informatie tot zich te nemen. Onafhankelijke denkers staan niet toe dat het denken van andere mensen hun denken wordt. Ze nemen informatie niet over ‘zoals ze is’. Er is moed voor nodig om je eigen gedachten te ventileren. Iets anders zeggen dan de meerderheid of de luide minderheid kan je kwetsbaar maken voor aanvallen (dat geldt niet alleen op een werkplek maar ook in een klas). Een behoefte om te zwijgen om zich veilig te voelen, maakt mensen kwetsbaar voor groepsdenken, wat originaliteit of verantwoordelijkheid kan ontmoedigen.

Hoe word je een onafhankelijke denker?

Ik heb daar een paar ideeën over en hopelijk jij ook. Reageer dan onder dit artikel en deel je ervaringen!

  • 1

    Overal: lees, lees en lees nog meer - Als je de woorden van anderen leest, word je blootgesteld aan hun gedachten. Verbreed je geest door te luisteren naar wat andere mensen te zeggen hebben. Zoek opzettelijk artikelen of boeken op die je anders misschien zou vermijden.

  • 2

    Op school: creëer een open omgeving - Kinderen zijn gewend om in de klas te zitten en naar de leerkracht te luisteren, maar leerkrachten die onafhankelijk denken willen aanmoedigen, maken meteen op de eerste lesdag duidelijk dat hun klas anders zal zijn. Laat de leerlingen weten dat er minder passief geluisterd zal worden en dat ze meer mogelijkheden hebben om te praten en te schrijven over wat ze hebben geleerd. Door bijvoorbeeld elke dag een bord in de klas op te hangen dat de leerlingen eraan herinnert dat ze actieve leerlingen moeten zijn, bevestig je dat je de weg vrijmaakt voor onafhankelijk denken.

  • 3

    Op school: wijs onderzoeksprojecten toe - Als je 25 leerlingen in een klas hebt, waarom zouden ze dan allemaal hetzelfde hoofdstuk van een boek over sociale studies lezen of dezelfde wiskundige vragen keer op keer beantwoorden? Door elke leerling tijdens het schooljaar een of meer onderzoekprojecten te laten doen in plaats van het reguliere huiswerk, zullen de meeste, zo niet alle leerlingen een andere vaardigheid ontwikkelen.

  • 4

    Thuis en op school: moedig afwijkende meningen aan – Laat kinderen zoveel mogelijk zelf een beslissing nemen over belangrijke onderwerpen. Veel ouders verstikken hun kind door zich alsmaar met alles te blijven bemoeien, ook op de middelbare school. Geef je kind de ruimte zijn eigen mening te vormen en zijn eigen fouten te maken. Moedig in de klas klassikale discussies aan om leerlingen in staat te stellen over belangrijke onderwerpen te debatteren. Leerkrachten kunnen de debatten faciliteren door sommige leerlingen te vragen zich voor te doen als de 'verliezers' in de geschiedenis. Een debat tussen pro-Nederlandse en pro-Russische politici zou leerlingen er bijvoorbeeld toe kunnen brengen dieper na te denken over concepten die betrekking hebben op de huidige tijd, zoals of mensen in hedendaagse dictaturen moeten worden aangemoedigd om in opstand te komen.

  • 5

    Thuis en op school: stel open vragen – Begin al in de onderbouw van de basisschool met open vragen stellen. Een paar voorbeelden: Wat is vrijheid?, Wat is democratie?, Wat zouden je rechten als burger moeten zijn?, Hoe kan de ruimte oneindig zijn?, Wat is tijd? Dit soort vragen kun je natuurlijk ook thuis stellen, gewoon aan de keukentafel. Door maanden later op dezelfde vraag terug te komen, kun je zien of het zelfstandig denkvermogen is verbeterd.

  • 6

    Overal: focus op het positieve – Als ik rapporten van sommige kinderen lees, zou ik bijna in huilen uitbarsten. Ze zijn zo negatief en kleinerend! Probeer je als leerkracht (en ouder) te richten op het positieve. Moedig het nemen van risico's aan, onder andere om faalangst en perfectionisme te voorkomen, en leer je kind of leerlingen probleemoplossende vaardigheden in plaats van alleen te wijzen op wat er niet goed is. De volgende stap is om ze hun communicatieve vaardigheden te laten verbeteren. Veel kinderen in mijn praktijk durven niet met hun leerkracht of docent te praten. Ze zijn bang voor afwijzing, voor een oordeel of iets anders negatiefs. Ik geef ze dan handvatten en we oefenen in een rollenspel hoe ze dit kunnen aanpakken. Dit kun je ook thuis doen en het mooist zou zijn als de sfeer in een klas zo open is, dat een kind met zijn voorstel naar de leerkracht durft te stappen en een communicatief vaardig respons krijgt.

 

Eigen verantwoordelijkheid

Verantwoordelijkheid is de sleutel tot een diepgaande en bevredigende verandering. Verantwoordelijkheid is een sleutel om de overtuiging uit te breiden dat JIJ in feite op elk moment de schepper van je ervaring bent. De hoeveelheid verantwoordelijkheid die je accepteert, is de exacte hoeveelheid creatieve vaardigheid die je voor je ervaring gebruikt.

Je geluk hangt niet af van wat anderen doen

Afhankelijk van waar je je momenteel bevindt, zal het tijd en focus vergen om verandering te laten plaatsvinden. Begin daarom klein en beoordeel de resultaten vanuit dit perspectief. Een verandering in denken kost tijd. Sta jezelf toe om hulp te krijgen bij dit proces, omdat dit idee in de eerste instantie misschien onmogelijk lijkt. Een ervaren counselor zal nuttig zijn om je met deze reis te helpen. Je zult merken dat je niet alleen met je analytische brein te maken krijgt maar ook met je emoties! Want veranderingen in denken gaan vaak samen met het wegwerken van oude gewoontes, conditioneringen en trauma’s. Het kan er dus vrij heftig aan toe gaan af en toe.

Waar ben je en waar wil je zijn?

In het artikel Hoogbegaafde kinderen leven vaak in angst schreef ik over een kompas en een kaart, die je kind nodig heeft. Jij hebt als volwassene eerst ook een kompas en een kaart nodig om jouw kind te leren hoe hij deze kan gebruiken. Of een navigatiesysteem…

Hoe werken de navigatiesystemen die tegenwoordig in voertuigen beschikbaar zijn? Een navigatiesysteem vangt signalen op van GPS-satellieten om je locatie te bepalen. Vervolgens wijst het systeem jou de weg en kom je aan op de plaats waar je wilt zijn. De monitor informeert je over de afstand die je moet afleggen en beveelt de beste route aan om daar te komen. Zodra je begint, geeft het systeem je specifieke aanwijzingen om je naar de nieuwe bestemming te leiden. Het navigatiesysteem vraagt nooit: “Waar ben je geweest”? Het vraagt niet: “Waarom ben je daar zo lang”? De enige missie is om je te helpen te komen van waar je bent naar waar je wilt zijn.

Je emoties bieden je een soortgelijk navigatiesysteem. Hun primaire functie is ook om je te helpen de afstand af te leggen van waar je bent naar waar je wilt zijn. Het is belangrijk dat je weet waar je je bevindt in relatie tot waar je wilt zijn, om effectief dichterbij te komen waar je wilt zijn. Begrip van zowel waar je bent als waar je wilt zijn, is essentieel als je weloverwogen beslissingen wilt nemen over je reis.

Je bent omringd door veel invloeden in je omgeving en vaak vragen of staan anderen erop dat je je anders gedraagt om hun ervaring positief te beïnvloeden. Je wordt overspoeld met wetten, regels en verwachtingen die door anderen worden opgelegd en bijna iedereen lijkt een mening te hebben over hoe je je moet gedragen. Het is niet mogelijk om op het juiste spoor te blijven tussen waar je bent en waar je wilt zijn als je dat soort invloeden van buitenaf gebruikt om je te begeleiden. Het is voor een volwassene al moeilijk, laat staan als je een kind bent!

Vaak word je naar ene kant getrokken en dat, in een poging een ander te plezieren, alleen om te ontdekken dat, hoe hard je ook je best doet, je niet consequent in een prettige richting kunt bewegen en dus behaag je niet alleen de ander niet, maar vooral ook jezelf niet. Omdat je in zoveel verschillende richtingen wordt getrokken, gaat je pad naar waar je wilt zijn meestal verloren in het proces. Daar komt de vaardigheid van kritisch en zelfstandig denken om de hoek kijken.

Elke gedachte brengt je dichterbij of verder af van je bestemming.

Het is vrij eenvoudig om van A naar B te reizen met een navigatiesysteem. Zo kan het ook bijvoorbeeld gaan met een reis van verwarring naar duidelijkheid, van besluiteloosheid naar daadkracht, van anderen pleasen naar voor jezelf kiezen.

Tijdens de reis van de ene stad naar de andere zijn er geen grote onbekenden, want je begrijpt de afstand tussen de twee steden en je kunt zien waar je bent. Als je eenmaal je emotionele navigatiesysteem begrijpt, zal je nooit meer in de war raken over waar je je bevindt in relatie tot waar je wilt zijn. Ook zal je, bij elke gedachte die je hebt, voelen of je dichterbij of verder van je gewenste resultaat komt.

Je hebt, denk ik, zelf in de praktijk ervaren welke invloed probleemoplossend denken kan hebben op je welbevinden en motivatie om iets af te maken of op te lossen. Als je een plan hebt, kun je verder. Dan heb je een vooruitzicht en ben je gemotiveerd om door te zetten.

Als je een andere invloed gebruikt dan je bron van navigatie, raak je verdwaald en van het goede spoor af, want niemand behalve jij begrijpt de afstand tussen waar je bent en waar je wilt zijn. Als je geen plan maakt, geen stappen bedenkt om vooruit te komen, als je het navigatiesysteem niet leert te gebruiken en stug op de bonnefooi blijft reizen, kost het je veel tijd om te komen waar je wilt zijn, als je er al ooit aankomt!

Blijf bij jezelf, blijf een rebel

Ook al kunnen anderen je verlangens en richting niet begrijpen, ze zullen voortdurend hun eigen verlangens aan de mix proberen toe te voegen en, alleen als je aandacht schenkt aan hoe je je voelt, kun je jezelf gestaag naar je eigen doelen leiden. Met andere woorden, laat je niet afleiden door manipulaties en verwachtingen van anderen.

Oké, nu ik het uitgebreid heb gehad over het systeem van klakkeloos de massa volgen, je eigen pad kiezen of doelloos dwalen, wil ik je een paar tips geven hoe je dit aan je hoogbegaafde kind kunt uitleggen. Het is dan aan je kind om te kiezen wat het wil doen.

Vooraf wil ik je iets vragen wat misschien in eerste instantie moeilijk voor je is. Ik wil namelijk dat je in alle eerlijkheid, openheid en authenticiteit deze vragen beantwoordt. Probeer de vragen blanco te beantwoorden, losgekoppeld van je conditionering en opgelegde en aangeleerde opvattingen over wat hoort:

  1. Moet je als hoogbegaafd kind een zo hoog mogelijke opleiding halen?
  2. Is een vwo-advies beter dan een havo-advies?
  3. Is een diploma halen door op school aanwezig te zijn de enige mogelijkheid?
  4. Is een diploma überhaupt nodig?
  5. Moet je op school doen wat van je verwacht wordt?
  6. Kun je iets veranderen aan de manier waarop je kind onderwijs krijgt aangeboden?
  7. Tot hoever wil je gaan om je eigen identiteit en authenticiteit en dat van je kind te beschermen?

Bij het beantwoorden van deze vragen ga je hopelijk oprecht na wat je denkt.

Waarom maakt slechts 16% procent (bron Volkskrant) van de hoogbegaafden een universitaire studie af? En is dat erg? Dat heeft deels te maken met verwachtingen (deels ook met een slechte basis, vooral in zelfstandig denken). Verwacht je dat, omdat iemand hoogbegaafd is, hij vanzelfsprekend een universitaire studie moet volgen?

In Nederland wordt hoogbegaafdheid meestal verward met goed presteren op school. Omdat weinig mensen weten wat hoogbegaafd zijn eigenlijk is en omdat je als kind misleid wordt en het pad opgestuurd wordt van wie je hoort te zijn in plaats van wie je werkelijk bent, zijn er zoveel hoogbegaafde volwassenen die niet weten wie ze zijn.

Het begin van de verandering: zoek uit wie je bent en wat je nodig hebt.

Wat doet een hoogbegaafde rebel? Wat leer je je kind?

  1. Wie ben ik?
  2. Wat wil ik?
  3. Hoe kan ik het bereiken, met welke vaardigheden, wiens hulp heb ik daarbij nodig?

 

Knowledge is one thing, understanding is another thing. People often confuse these concepts and do not clearly grasp what is the difference between them. Knowledge by itself does not give understanding. Nor is understanding increased by an increase of knowledge alone. Understanding depends upon the relation of knowledge to being. Understanding is the resultant of knowledge and being. And knowledge and being must not diverge too far, otherwise understanding will prove to be far removed from either.

At the same time, the relation of knowledge to being does not change with a mere growth of knowledge. It changes only when being grows simultaneously with knowledge. In other words, understanding grows only with the growth of being.

In ordinary thinking, people do not distinguish understanding from knowledge. They think that greater understanding depends on greater knowledge. Therefore, they accumulate knowledge, or that which they call knowledge, but they do not know how to accumulate understanding and do not bother about it.

~ G.I. Gurdjieff, In Search of the Miraculous

Pas je stappen toe en leef!

Ongeacht hoeveel informatie je binnenkrijgt en hoeveel moeite je doet om op de hoogte te blijven, het gaat om het TOEPASSEN van kennis in jouw leven en relaties, de volledige verantwoordelijkheid nemen voor je keuzes, je bezighouden met je ontwikkeling en geen stilstand accepteren, je schaduw confronteren, eraan werken en emotioneel intelligent blijven (niet alleen slim) over hoe de wereld functioneert. Blijf realistisch en betrokken. Blijf jezelf, het is niet belangrijk dat anderen weten dat je hoogbegaafd bent. Hierbij moet ik denken aan een Zen-gezegde. Ter afsluiting dan:

“Voor de verlichting: hak hout, draag water; na de verlichting: hak hout, draag water ”, wat in feite voor ons betekent nederigheid te hebben voor en doorgaan met je leven.

 

Als je veel meer wilt lezen (440 pagina’s), kun je mijn laatste boek bestellen:

intens authentiek en vrij